人物生平
盜裘諂媚
司(si)(si)馬(ma)(ma)倫,字(zi)子彝,晉(jin)宣帝(di)司(si)(si)馬(ma)(ma)懿第九子,母為柏(bo)夫人。曹魏嘉平(ping)初年(249年),封(feng)為安樂亭(ting)侯。五(wu)等(deng)制(zhi)建立后,改(gai)封(feng)為東安子,拜諫議大夫。晉(jin)武帝(di)司(si)(si)馬(ma)(ma)炎即位,封(feng)他(ta)為瑯琊郡王(wang)。因(yin)讓散騎將(jiang)劉(liu)緝(ji)收買(mai)工(gong)所(suo)的人打算盜竊(qie)御裘坐(zuo)罪(zui)(zui),廷(ting)尉杜友以法斷劉(liu)緝(ji)棄市(shi),司(si)(si)馬(ma)(ma)倫應(ying)與(yu)劉(liu)緝(ji)同罪(zui)(zui)。有司(si)(si)奏司(si)(si)馬(ma)(ma)倫爵(jue)位重又是親屬,不(bu)能連坐(zuo)。諫議大夫劉(liu)毅反駁(bo)說:“王(wang)法賞罰,不(bu)論(lun)貴賤(jian),然后才可(ke)以使禮制(zhi)齊一刑典顯(xian)明。司(si)(si)馬(ma)(ma)倫明知御裘不(bu)同尋常,卻不(bu)明白地告(gao)訴手下(xia),本與(yu)劉(liu)緝(ji)同罪(zui)(zui),可(ke)以按(an)(an)親屬和地位酌量減(jian)罪(zui)(zui),而(er)不(bu)能置而(er)不(bu)問。應(ying)該按(an)(an)法律折中,如杜友所(suo)說。”晉(jin)武帝(di)認為劉(liu)毅說的對,然而(er)司(si)(si)馬(ma)(ma)倫是自己親叔父,所(suo)以下(xia)詔赦免了(le)他(ta)。等(deng)到了(le)封(feng)國,任東中郎(lang)將(jiang)、宣威將(jiang)軍。
咸(xian)寧年(nian)間(jian)(275年(nian)―279年(nian)),改封為趙王(wang),升為平北將軍、都(dou)督(du)鄴城守(shou)事,后進安北將軍。元(yuan)康(kang)初年(nian)(291年(nian)),遷為征(zheng)西(xi)將軍、開府儀同(tong)三司,鎮守(shou)關中。司馬倫刑賞(shang)不公,引致氐族(zu)、羌(qiang)族(zu)反叛,于是被征(zheng)召(zhao)回(hui)京。不久拜為車騎(qi)將軍、太子太傅。與皇后賈(jia)南風(晉惠帝皇后)及其母郭(guo)槐結(jie)交很(hen)深,諂(chan)媚侍奉(feng)中宮,為賈(jia)后所親(qin)信。要(yao)求任(ren)錄(lu)尚書,張華、裴頠堅決不同(tong)意(yi)(yi)。又要(yao)求當尚書令,張華、裴頠又不同(tong)意(yi)(yi)。
害死太子
元(yuan)康(kang)九年(299年),愍(min)懷(huai)太(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)(zi)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)遹遭(zao)賈(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou)陷害(hai)而被(bei)廢(fei)(fei)(fei)黜太(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)(zi)之(zhi)位。司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)遹被(bei)廢(fei)(fei)(fei)后(hou)(hou),讓(rang)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)倫(lun)領(ling)右(you)軍(jun)(jun)將(jiang)軍(jun)(jun)。元(yuan)康(kang)十年(300年),當(dang)時(shi)的(de)(de)左衛司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)督(du)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)雅以(yi)及(ji)常從督(du)許超,都曾(ceng)侍奉東宮(gong)(gong)太(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)(zi),二人為(wei)(wei)太(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)(zi)無(wu)罪(zui)(zui)被(bei)廢(fei)(fei)(fei)而感傷,便與(yu)殿中中郎士猗等商量廢(fei)(fei)(fei)賈(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou),復太(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)(zi)之(zhi)位,因張華、裴頠不(bu)(bu)愿(yuan)廢(fei)(fei)(fei)賈(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou)之(zhi)志難改(gai),難以(yi)與(yu)他們圖(tu)謀,司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)倫(lun)執掌重要的(de)(de)兵(bing)權,性情又貪功(gong)(gong)冒進,可借他的(de)(de)力量成(cheng)事(shi),便勸(quan)說司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)倫(lun)寵(chong)幸的(de)(de)臣(chen)子(zi)(zi)孫(sun)秀(xiu)道(dao):“中宮(gong)(gong)賈(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou)兇(xiong)狠(hen)嫉妒無(wu)道(dao),與(yu)賈(jia)(jia)(jia)謐等人一(yi)起(qi)廢(fei)(fei)(fei)了(le)(le)太(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)(zi)。現(xian)在國家沒有(you)嫡系繼嗣,社稷危險,大臣(chen)將(jiang)會起(qi)事(shi)。而你名義上侍奉中宮(gong)(gong),與(yu)賈(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou)、郭氏(shi)親善,太(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)(zi)被(bei)廢(fei)(fei)(fei),都說你們參與(yu)了(le)(le)此事(shi),一(yi)旦另起(qi)事(shi)端,災(zai)禍一(yi)定(ding)(ding)會牽連到(dao)你們。為(wei)(wei)何(he)不(bu)(bu)事(shi)先謀劃一(yi)下呢(ni)?”孫(sun)秀(xiu)同(tong)意(yi)了(le)(le),告訴(su)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)倫(lun),司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)倫(lun)采納了(le)(le)這個意(yi)見(jian)。于是(shi)(shi)告訴(su)通事(shi)史令張林以(yi)及(ji)省(sheng)事(shi)張衡、殿中侍御史殷渾、右(you)衛司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)督(du)路(lu)始(shi),讓(rang)他們當(dang)內應。事(shi)將(jiang)要發(fa)起(qi)時(shi),孫(sun)秀(xiu)知道(dao)太(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)(zi)聰(cong)明,如果回到(dao)東宮(gong)(gong),會與(yu)賢人謀及(ji)政(zheng)事(shi),估計(ji)自己必定(ding)(ding)不(bu)(bu)得志,便又勸(quan)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)倫(lun)說:“太(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)(zi)為(wei)(wei)人剛猛,不(bu)(bu)能為(wei)(wei)私(si)(si)事(shi)而干求請見(jian)。明公您一(yi)向侍奉賈(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou),時(shi)議都認為(wei)(wei)您是(shi)(shi)賈(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou)的(de)(de)私(si)(si)黨(dang)。現(xian)在雖然想(xiang)為(wei)(wei)太(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)(zi)建(jian)大功(gong)(gong),可太(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)(zi)心(xin)有(you)宿怨,一(yi)定(ding)(ding)不(bu)(bu)會對(dui)您增加(jia)賞賜。會說為(wei)(wei)百姓之(zhi)望(wang)所逼迫,將(jiang)功(gong)(gong)折罪(zui)(zui)罷了(le)(le)。這是(shi)(shi)招致災(zai)禍的(de)(de)辦法。現(xian)在暫且緩慢行事(shi),賈(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou)必定(ding)(ding)會加(jia)害(hai)太(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)(zi),然后(hou)(hou)廢(fei)(fei)(fei)棄賈(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou),既為(wei)(wei)太(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)(zi)報仇,又足以(yi)立功(gong)(gong),哪只是(shi)(shi)避免(mian)災(zai)禍呢(ni)?”司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)倫(lun)聽從了(le)(le)他的(de)(de)意(yi)見(jian)。孫(sun)秀(xiu)便稍稍泄漏廢(fei)(fei)(fei)賈(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou)復太(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)(zi)之(zhi)位的(de)(de)計(ji)策(ce),讓(rang)賈(jia)(jia)(jia)謐的(de)(de)同(tong)黨(dang)大都知道(dao)。司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)倫(lun)、孫(sun)秀(xiu)于是(shi)(shi)勸(quan)賈(jia)(jia)(jia)謐等人及(ji)早(zao)殺死太(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)(zi),以(yi)杜絕眾(zhong)人之(zhi)望(wang)。
廢賈掌權
太(tai)子(zi)遇(yu)害之后,司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)(lun)、孫秀的(de)(de)謀劃更厲害,而司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)雅和許超怕以(yi)(yi)后致(zhi)禍,對以(yi)(yi)前(qian)(qian)的(de)(de)計謀反悔,便托辭有病(bing)。孫秀又(you)告訴(su)右衛佽飛督(du)閭和,閭和依(yi)(yi)從(cong),約(yue)定(ding)四月三(san)日夜晚(wan)(wan)三(san)更一(yi)刻,以(yi)(yi)鼓(gu)聲為(wei)號。到了約(yue)定(ding)的(de)(de)時(shi)間,便假(jia)詔敕令三(san)部司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)道(dao):“中(zhong)(zhong)宮與(yu)賈(jia)(jia)謐(mi)等(deng)(deng)(deng)(deng)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)殺我太(tai)子(zi),現在(zai)讓車騎進入(ru)廢(fei)除賈(jia)(jia)后。你(ni)們都(dou)應聽(ting)從(cong)命(ming)令,賜爵(jue)為(wei)關中(zhong)(zhong)侯(hou)(hou)。不(bu)聽(ting)命(ming)的(de)(de),誅(zhu)滅三(san)族。”于(yu)(yu)是眾(zhong)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)都(dou)聽(ting)從(cong)命(ming)令。司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)(lun)又(you)假(jia)詔開門(men)(men)晚(wan)(wan)上(shang)入(ru)宮,把(ba)軍(jun)隊(dui)(dui)陳列在(zai)路南,派(pai)翊軍(jun)校尉、齊王司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)冏帶領三(san)部司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)一(yi)百(bai)(bai)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),打(da)開宮門(men)(men)進入(ru)。華(hua)林(lin)縣令駱休為(wei)內(nei)應,迎(ying)惠帝駕臨東堂(tang)。于(yu)(yu)是廢(fei)賈(jia)(jia)后為(wei)庶(shu)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),把(ba)她囚禁(jin)在(zai)建始殿(dian)。拘(ju)捕(bu)吳太(tai)妃、趙(zhao)粲以(yi)(yi)及韓(han)壽的(de)(de)妻子(zi)賈(jia)(jia)午等(deng)(deng)(deng)(deng)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),交付行刑司(si)(si)(si)考究(jiu)查(cha)實。下(xia)詔告知尚(shang)書(shu)廢(fei)賈(jia)(jia)后之事(shi),并拘(ju)捕(bu)賈(jia)(jia)謐(mi)等(deng)(deng)(deng)(deng)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),召集中(zhong)(zhong)書(shu)監(jian)、侍(shi)中(zhong)(zhong)、黃(huang)門(men)(men)侍(shi)郎(lang)、八坐等(deng)(deng)(deng)(deng)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)都(dou)連夜入(ru)殿(dian),逮捕(bu)張華(hua)、裴頠、解結、杜斌等(deng)(deng)(deng)(deng)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),在(zai)殿(dian)前(qian)(qian)誅(zhu)殺他們。尚(shang)書(shu)開始懷疑(yi)詔書(shu)有詐,郎(lang)師景露出手(shou)版(ban)上(shang)奏請求(qiu)皇帝手(shou)詔。司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)(lun)等(deng)(deng)(deng)(deng)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)認為(wei)敗壞眾(zhong)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)情緒,斬首示眾(zhong)。第二天(tian),司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)(lun)坐于(yu)(yu)端門(men)(men),屯兵向北,派(pai)尚(shang)書(shu)和郁持節(jie)把(ba)賈(jia)(jia)后送到金(jin)墉。殺趙(zhao)粲叔父中(zhong)(zhong)護軍(jun)趙(zhao)浚以(yi)(yi)及散騎韓(han)豫等(deng)(deng)(deng)(deng),朝廷內(nei)外(wai)的(de)(de)官員(yuan)多被(bei)罷免。司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)(lun)不(bu)久又(you)假(jia)詔自己任命(ming)持節(jie)、大(da)都(dou)督(du)、督(du)中(zhong)(zhong)外(wai)諸軍(jun)事(shi)、相國,侍(shi)中(zhong)(zhong)、趙(zhao)王如故,完全依(yi)(yi)照司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)懿輔佐(zuo)魏國的(de)(de)辦法,設(she)置左右長史(shi)、司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)、從(cong)事(shi)中(zhong)(zhong)郎(lang)四人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),參(can)軍(jun)十(shi)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),掾屬(shu)二十(shi)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),軍(jun)隊(dui)(dui)一(yi)萬人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)。任命(ming)他的(de)(de)兒子(zi)趙(zhao)王世子(zi)、散騎常(chang)侍(shi)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)荂為(wei)冗從(cong)仆射(she),司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)馥為(wei)前(qian)(qian)將軍(jun),封(feng)濟陽王,司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)虔為(wei)黃(huang)門(men)(men)郎(lang),封(feng)汝陰王,司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)詡(xu)為(wei)散騎侍(shi)郎(lang),封(feng)霸(ba)城侯(hou)(hou)。孫秀等(deng)(deng)(deng)(deng)所封(feng)都(dou)是大(da)郡,兼有兵權,文武官封(feng)侯(hou)(hou)的(de)(de)幾千人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),百(bai)(bai)官都(dou)聽(ting)令于(yu)(yu)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)(lun)。
排除異己
淮南王司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)允(yun)(yun)、齊王司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)冏認為(wei)(wei)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)倫驕縱僭(jian)位,內(nei)心(xin)懷有(you)不平之(zhi)意。孫(sun)秀(xiu)等人(ren)也深以為(wei)(wei)忌,便讓(rang)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)冏出鎮許地,收回了司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)允(yun)(yun)的(de)護軍(jun)(jun)(jun)。司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)允(yun)(yun)發憤,起兵討伐(fa)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)倫。司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)允(yun)(yun)失(shi)敗滅亡后,司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)倫加九錫(xi),增加封(feng)邑五萬戶。司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)倫假裝(zhuang)謙讓(rang),詔書派百官到(dao)他府上(shang)勸進,由侍(shi)中(zhong)(zhong)宣(xuan)讀詔書,然后他才接受(shou)。加封(feng)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)荂為(wei)(wei)撫軍(jun)(jun)(jun)將(jiang)軍(jun)(jun)(jun)、領(ling)軍(jun)(jun)(jun)將(jiang)軍(jun)(jun)(jun),司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)馥為(wei)(wei)鎮軍(jun)(jun)(jun)將(jiang)軍(jun)(jun)(jun)、領(ling)護軍(jun)(jun)(jun)將(jiang)軍(jun)(jun)(jun),司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)虔為(wei)(wei)中(zhong)(zhong)軍(jun)(jun)(jun)將(jiang)軍(jun)(jun)(jun)、領(ling)右衛(wei)將(jiang)軍(jun)(jun)(jun),司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)詡為(wei)(wei)侍(shi)中(zhong)(zhong)。又(you)任孫(sun)秀(xiu)為(wei)(wei)侍(shi)中(zhong)(zhong)、輔國將(jiang)軍(jun)(jun)(jun)、相(xiang)國司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma),右率(lv)如(ru)從前一(yi)樣。張林等人(ren)都位居(ju)(ju)要(yao)職。增加司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)倫相(xiang)府兵為(wei)(wei)二萬人(ren),與皇帝的(de)護衛(wei)相(xiang)同,還暗藏了些兵士,總數超過三(san)萬。把(ba)東宮的(de)三(san)個門(men)(men)都建成(cheng)四角(jiao)華麗的(de)望樓,又(you)隔斷宮的(de)東西(xi)道路為(wei)(wei)外(wai)(wai)部邊界。有(you)人(ren)對孫(sun)秀(xiu)說:“散騎常(chang)侍(shi)楊準(zhun)、黃門(men)(men)侍(shi)郎劉逵(kui)要(yao)梁王司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)肜來誅(zhu)殺(sha)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)倫。”恰(qia)好(hao)有(you)星象的(de)異常(chang)變化,便徙司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)肜為(wei)(wei)丞相(xiang),居(ju)(ju)住(zhu)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)徒(tu)府,讓(rang)楊準(zhun)、劉逵(kui)轉任外(wai)(wai)官。
趙王司馬倫沒(mei)有學問,不知(zhi)書(shu);孫(sun)秀也由于狡黠(xia)小(xiao)聰明,貪求淫利(li)。與他(ta)共事的(de)人,都是邪佞之(zhi)徒,只追逐榮祿名利(li),沒(mei)有深(shen)謀(mou)遠慮(lv)的(de)謀(mou)略。司馬荂見識淺薄(bo),司馬馥、司馬虔也都兇狠(hen)暴戾,司馬詡愚蠢頑劣又輕佻,各自(zi)乖異,互相憎恨詆(di)毀。孫(sun)秀的(de)兒子(zi)孫(sun)會,二十(shi)歲,當射(she)聲校尉,娶(qu)惠帝女河(he)東公主。公主母喪(sang)不到一年(nian),便納(na)聘禮。孫(sun)會形體矮小(xiao)面貌丑陋,像(xiang)個下等(deng)的(de)奴仆(pu)。當初(chu)與富家兒子(zi)在城(cheng)西販馬,百姓(xing)忽(hu)然(ran)聽說他(ta)娶(qu)了公主,沒(mei)有誰不驚駭。
篡奪皇位
司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)倫(lun)、孫秀(xiu)(xiu)都很相信(xin)巫鬼,聽信(xin)妖邪(xie)之說。孫秀(xiu)(xiu)讓(rang)(rang)牙門(men)(men)趙奉假(jia)稱晉宣帝(di)(di)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)懿的(de)神語,說要讓(rang)(rang)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)倫(lun)早日入西宮。又(you)說宣帝(di)(di)在北芒山(shan)當(dang)趙王(wang)(wang)的(de)佐助,于是(shi)又(you)在北芒山(shan)別立(li)宣帝(di)(di)廟。說叛逆的(de)謀劃可(ke)以(yi)(yi)(yi)成功。任(ren)太子詹事(shi)裴(pei)劭、左軍(jun)將(jiang)軍(jun)卞粹等(deng)二十人為從(cong)事(shi)中郎,另有掾屬(shu)二十人。孫秀(xiu)(xiu)等(deng)安置諸(zhu)軍(jun),安插心腹,讓(rang)(rang)散(san)騎常侍(shi)(shi)、義陽王(wang)(wang)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)威兼(jian)侍(shi)(shi)中,出入詔(zhao)命。假(jia)作(zuo)禪讓(rang)(rang)之詔(zhao),讓(rang)(rang)使(shi)持(chi)節、尚書令滿奮,仆射崔隨為副,捧(peng)著皇帝(di)(di)的(de)玉(yu)璽、印(yin)綬禪位(wei)給司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)倫(lun)。司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)倫(lun)假(jia)裝謙(qian)讓(rang)(rang)不(bu)接受。于是(shi)宗室諸(zhu)王(wang)(wang)、群(qun)公卿士(shi)都假(jia)稱有符瑞(rui)天(tian)文靈應予以(yi)(yi)(yi)勸(quan)進,司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)倫(lun)才同意。左衛王(wang)(wang)輿與前軍(jun)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)雅等(deng)帶領甲(jia)士(shi)入殿,以(yi)(yi)(yi)威賞明(ming)示三部司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma),所以(yi)(yi)(yi)都沒(mei)有誰敢(gan)反對(dui)。當(dang)天(tian)夜(ye)晚,派張(zhang)林等(deng)人屯守(shou)諸(zhu)門(men)(men)。義陽王(wang)(wang)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)威以(yi)(yi)(yi)及駱休等(deng)人逼著天(tian)子拿(na)走(zou)玉(yu)璽、印(yin)綬。不(bu)到(dao)(dao)天(tian)亮(liang),內外百(bai)官用(yong)車(che)輿法駕(jia)迎(ying)接司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)倫(lun)。惠帝(di)(di)坐(zuo)云(yun)母車(che),隨行儀仗隊幾百(bai)人,從(cong)華林西門(men)(men)出居金墉城。尚書和郁兼(jian)侍(shi)(shi)中、散(san)騎常侍(shi)(shi),瑯(lang)琊王(wang)(wang)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)睿、中書侍(shi)(shi)郎陸機(ji)跟隨,到(dao)(dao)城下而返(fan)回。派張(zhang)衡保衛惠帝(di)(di),實(shi)際(ji)上(shang)就是(shi)囚(qiu)禁他。
司(si)(si)(si)(si)馬(ma)倫(lun)隨(sui)從士(shi)兵五千人(ren),從端門進入,登上太(tai)極殿,滿(man)(man)奮(fen)、崔隨(sui)、樂廣把玉璽印(yin)綬獻(xian)給司(si)(si)(si)(si)馬(ma)倫(lun),于是(shi)司(si)(si)(si)(si)馬(ma)倫(lun)便(bian)僭位(wei)稱(cheng)帝(di),大(da)赦天(tian)下,尊惠帝(di)為(wei)(wei)(wei)太(tai)上皇(huang),年(nian)號(hao)建(jian)始。這(zhe)一(yi)年(nian),賢良方正(zheng)(zheng)、直言、秀(xiu)才(cai)、孝(xiao)廉(lian)、良將(jiang)都不(bu)考試;計吏以(yi)(yi)及(ji)在(zai)京邑的(de)(de)當(dang)出使四方的(de)(de)使者(zhe),太(tai)學生年(nian)紀在(zai)十六歲以(yi)(yi)上以(yi)(yi)及(ji)正(zheng)(zheng)在(zai)學習的(de)(de)二十歲的(de)(de)人(ren),都任(ren)命為(wei)(wei)(wei)官吏;郡(jun)縣二千石以(yi)(yi)上的(de)(de)令長適逢(feng)大(da)赦時正(zheng)(zheng)在(zai)職的(de)(de)人(ren),都封為(wei)(wei)(wei)侯(hou),郡(jun)綱(gang)紀都是(shi)孝(xiao)廉(lian),縣綱(gang)紀都是(shi)廉(lian)吏。任(ren)世子司(si)(si)(si)(si)馬(ma)荂為(wei)(wei)(wei)太(tai)子,司(si)(si)(si)(si)馬(ma)馥為(wei)(wei)(wei)侍(shi)中、大(da)司(si)(si)(si)(si)農、領護(hu)軍(jun)、京兆王(wang)(wang)(wang),司(si)(si)(si)(si)馬(ma)虔(qian)為(wei)(wei)(wei)侍(shi)中、大(da)將(jiang)軍(jun)領軍(jun)、廣平王(wang)(wang)(wang),司(si)(si)(si)(si)馬(ma)詡為(wei)(wei)(wei)侍(shi)中、撫(fu)軍(jun)將(jiang)軍(jun)、霸(ba)城王(wang)(wang)(wang),孫秀(xiu)為(wei)(wei)(wei)侍(shi)中、中書監、驃(piao)騎將(jiang)軍(jun)、儀(yi)同(tong)(tong)三司(si)(si)(si)(si)。張林等諸(zhu)黨都登上卿將(jiang)之位(wei),大(da)加(jia)封賞(shang),其余同(tong)(tong)謀之人(ren)都破格(ge)提拔晉(jin)升,不(bu)可勝記,就連(lian)奴仆士(shi)卒雜役之人(ren)也都加(jia)封爵(jue)位(wei)。每次(ci)朝廷會見,冠飾貂蟬者(zhe)滿(man)(man)坐,當(dang)時的(de)(de)人(ren)作諺語說(shuo):“貂不(bu)足,狗尾續(xu)。”只以(yi)(yi)茍且的(de)(de)恩惠取得人(ren)們的(de)(de)歡悅,庫府(fu)的(de)(de)儲備還(huan)不(bu)夠賞(shang)賜,金銀(yin)冶(ye)煉鑄(zhu)造還(huan)不(bu)能供給冶(ye)印(yin),所以(yi)(yi)有白版封侯(hou),君子恥于接(jie)受(shou)他的(de)(de)賞(shang)賜,百(bai)姓也知道他不(bu)得善終。
三王起兵
當(dang)時齊王司(si)馬(ma)冏(jiong)(jiong)、河間王司(si)馬(ma)颙(yong)、成都(dou)(dou)王司(si)馬(ma)穎都(dou)(dou)擁(yong)有(you)強大的(de)(de)(de)軍隊,各占(zhan)一方(fang)。孫秀知(zhi)道司(si)馬(ma)冏(jiong)(jiong)等人必(bi)定(ding)有(you)別的(de)(de)(de)圖謀,便選拔(ba)親戚黨羽以及司(si)馬(ma)倫的(de)(de)(de)舊官吏當(dang)這三王的(de)(de)(de)參佐(zuo)之將(jiang)和郡守。
孫(sun)秀本來與張(zhang)(zhang)林(lin)有隔(ge)閡,雖(sui)然表(biao)面上互相推崇,內心其實忌(ji)恨他(ta)。等到張(zhang)(zhang)林(lin)當了(le)衛將軍,深恨自己沒得(de)到開府之(zhi)職,暗地里給司(si)(si)馬(ma)(ma)荂(kua)寫(xie)信,陳述(shu)孫(sun)秀專權,行為(wei)違背(bei)眾(zhong)人心愿,而所封(feng)功臣都是(shi)(shi)小人,擾(rao)亂朝廷,可一(yi)并殺了(le)他(ta)們。司(si)(si)馬(ma)(ma)荂(kua)把信給司(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)(lun)看,司(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)(lun)又給孫(sun)秀看。孫(sun)秀勸司(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)(lun)殺掉(diao)張(zhang)(zhang)林(lin),司(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)(lun)同(tong)意。于(yu)是(shi)(shi)司(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)(lun)請同(tong)宗室的人在華林(lin)園聚(ju)會,召集張(zhang)(zhang)林(lin)、孫(sun)秀以及(ji)王輿入見,趁機拘捕張(zhang)(zhang)林(lin),殺了(le)他(ta)并誅滅(mie)其三族。
等(deng)(deng)到(dao)(dao)三王(wang)(wang)起兵(bing)(bing)討伐司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)倫的(de)(de)(de)檄文傳來(lai)(lai),司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)倫、孫(sun)(sun)(sun)秀(xiu)才(cai)大(da)為(wei)(wei)恐懼(ju),派其中堅孫(sun)(sun)(sun)輔為(wei)(wei)上軍(jun)(jun)(jun)將(jiang)(jiang)軍(jun)(jun)(jun),積(ji)(ji)弩李(li)嚴為(wei)(wei)折(zhe)沖將(jiang)(jiang)軍(jun)(jun)(jun),率七千士兵(bing)(bing)從(cong)延壽關(guan)出戰(zhan)(zhan),征虜張(zhang)(zhang)泓(hong)(hong)、左(zuo)軍(jun)(jun)(jun)蔡(cai)璜、前軍(jun)(jun)(jun)閭(lv)和(he)等(deng)(deng)率九千人(ren)從(cong)堮坂關(guan)出兵(bing)(bing),鎮(zhen)軍(jun)(jun)(jun)司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)雅、楊威莫原等(deng)(deng)率八(ba)(ba)千人(ren)從(cong)成(cheng)皋關(guan)出兵(bing)(bing)。征召東平(ping)王(wang)(wang)司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)楙為(wei)(wei)使(shi)(shi)持節、衛將(jiang)(jiang)軍(jun)(jun)(jun),都督各軍(jun)(jun)(jun)抵御三王(wang)(wang)之師(shi)。派楊珍(zhen)晝夜(ye)到(dao)(dao)宣帝(di)廟(miao)祈禱請求,回(hui)報總是說(shuo)(shuo)宣帝(di)感謝陛下,某日必(bi)當破(po)(po)(po)賊。又(you)拜道(dao)(dao)士胡沃(wo)為(wei)(wei)太(tai)平(ping)將(jiang)(jiang)軍(jun)(jun)(jun),讓(rang)(rang)他(ta)招來(lai)(lai)福祐。孫(sun)(sun)(sun)秀(xiu)家中天(tian)(tian)(tian)天(tian)(tian)(tian)陳設各種祭(ji)祀,制作(zuo)(zuo)詛(zu)咒制勝(sheng)(sheng)的(de)(de)(de)巫(wu)術文章,讓(rang)(rang)巫(wu)祝選擇作(zuo)(zuo)戰(zhan)(zhan)的(de)(de)(de)日子(zi)(zi)。又(you)讓(rang)(rang)近(jin)親在(zai)(zai)嵩山上穿著羽衣,詐稱是仙人(ren)王(wang)(wang)喬,制作(zuo)(zuo)神(shen)仙文字,敘述司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)倫國運(yun)長久,以此(ci)迷(mi)惑民眾(zhong)(zhong)。孫(sun)(sun)(sun)秀(xiu)想派司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)馥、司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)虔(qian)(qian)帶(dai)兵(bing)(bing)協助諸軍(jun)(jun)(jun)作(zuo)(zuo)戰(zhan)(zhan),他(ta)們(men)二人(ren)不(bu)(bu)(bu)肯(ken)。司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)虔(qian)(qian)平(ping)素與(yu)劉(liu)(liu)輿親善(shan)友愛,孫(sun)(sun)(sun)秀(xiu)便讓(rang)(rang)劉(liu)(liu)輿勸(quan)說(shuo)(shuo)司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)虔(qian)(qian),此(ci)后司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)虔(qian)(qian)才(cai)帶(dai)領八(ba)(ba)千士兵(bing)(bing)作(zuo)(zuo)三軍(jun)(jun)(jun)的(de)(de)(de)后繼和(he)援助。張(zhang)(zhang)泓(hong)(hong)、司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)雅等(deng)(deng)雖(sui)然連戰(zhan)(zhan)連勝(sheng)(sheng),但義(yi)軍(jun)(jun)(jun)分(fen)散后又(you)匯合,司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)雅等(deng)(deng)人(ren)不(bu)(bu)(bu)能前進(jin)(jin)。許超等(deng)(deng)人(ren)與(yu)成(cheng)都王(wang)(wang)司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)穎(ying)的(de)(de)(de)軍(jun)(jun)(jun)隊在(zai)(zai)黃橋作(zuo)(zuo)戰(zhan)(zhan),殺(sha)傷一(yi)(yi)萬多(duo)人(ren)。張(zhang)(zhang)泓(hong)(hong)徑(jing)直到(dao)(dao)陽(yang)翟(zhai),又(you)在(zai)(zai)城南攻(gong)(gong)破(po)(po)(po)齊(qi)王(wang)(wang)司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)冏(jiong)(jiong)的(de)(de)(de)輜重(zhong),殺(sha)死幾千人(ren),于是占據城池保(bao)住屯積(ji)(ji)軍(jun)(jun)(jun)需物資(zi)之所。這(zhe)(zhe)時司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)冏(jiong)(jiong)的(de)(de)(de)軍(jun)(jun)(jun)隊已(yi)經在(zai)(zai)潁(ying)(ying)陰,距(ju)離(li)陽(yang)翟(zhai)四十里(li)。司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)囧(jiong)分(fen)軍(jun)(jun)(jun)渡(du)過潁(ying)(ying)水,進(jin)(jin)攻(gong)(gong)張(zhang)(zhang)泓(hong)(hong)不(bu)(bu)(bu)利(li)。張(zhang)(zhang)泓(hong)(hong)乘勝(sheng)(sheng)追到(dao)(dao)潁(ying)(ying)上,夜(ye)晚面臨潁(ying)(ying)水列陣。司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)冏(jiong)(jiong)派輕兵(bing)(bing)進(jin)(jin)攻(gong)(gong)他(ta)們(men),諸軍(jun)(jun)(jun)不(bu)(bu)(bu)動,而(er)孫(sun)(sun)(sun)輔、徐建的(de)(de)(de)軍(jun)(jun)(jun)隊夜(ye)晚自亂,徑(jing)自回(hui)洛陽(yang)自首。孫(sun)(sun)(sun)輔、徐建逃跑時,不(bu)(bu)(bu)知(zhi)道(dao)(dao)其他(ta)軍(jun)(jun)(jun)督都還在(zai)(zai),便說(shuo)(shuo):“齊(qi)王(wang)(wang)軍(jun)(jun)(jun)隊強盛,勢(shi)不(bu)(bu)(bu)可擋,張(zhang)(zhang)泓(hong)(hong)等(deng)(deng)已(yi)覆沒。”司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)倫大(da)驚,隱(yin)瞞(man)此(ci)事,召集司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)虔(qian)(qian)和(he)許超回(hui)京。正好張(zhang)(zhang)泓(hong)(hong)擊敗司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)冏(jiong)(jiong)的(de)(de)(de)捷(jie)報傳來(lai)(lai),司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)倫大(da)喜,便又(you)派許超前往,而(er)這(zhe)(zhe)時司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)虔(qian)(qian)在(zai)(zai)回(hui)京的(de)(de)(de)途中已(yi)到(dao)(dao)庾倉。許超回(hui)兵(bing)(bing)前進(jin)(jin)渡(du)過黃河時,將(jiang)(jiang)士疑惑隔閡,銳氣(qi)內挫。張(zhang)(zhang)泓(hong)(hong)等(deng)(deng)帶(dai)領所有兵(bing)(bing)士渡(du)過潁(ying)(ying)水,進(jin)(jin)攻(gong)(gong)司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)冏(jiong)(jiong)兵(bing)(bing)營,司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)冏(jiong)(jiong)出兵(bing)(bing)進(jin)(jin)攻(gong)(gong)他(ta)們(men)的(de)(de)(de)別帥(shuai)孫(sun)(sun)(sun)髦、司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)譚、孫(sun)(sun)(sun)輔,將(jiang)(jiang)其全(quan)部攻(gong)(gong)破(po)(po)(po),士卒流(liu)散逃回(hui)洛陽(yang),張(zhang)(zhang)泓(hong)(hong)等(deng)(deng)收集余眾(zhong)(zhong)回(hui)營。孫(sun)(sun)(sun)秀(xiu)等(deng)(deng)得知(zhi)三方軍(jun)(jun)(jun)情(qing)一(yi)(yi)天(tian)(tian)(tian)天(tian)(tian)(tian)危(wei)急(ji),假(jia)傳攻(gong)(gong)破(po)(po)(po)了(le)司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)冏(jiong)(jiong)兵(bing)(bing)營,活捉了(le)司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)冏(jiong)(jiong),以此(ci)欺(qi)騙(pian)眾(zhong)(zhong)人(ren),并讓(rang)(rang)百官都來(lai)(lai)祝賀,而(er)士猗、伏胤、孫(sun)(sun)(sun)會(hui)(hui)都執掌兵(bing)(bing)權(quan)而(er)不(bu)(bu)(bu)相從(cong)。司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)倫又(you)授予太(tai)子(zi)(zi)詹(zhan)事劉(liu)(liu)琨(kun)使(shi)(shi)節,讓(rang)(rang)他(ta)督河北將(jiang)(jiang)軍(jun)(jun)(jun),率一(yi)(yi)千步兵(bing)(bing)催(cui)促各軍(jun)(jun)(jun)作(zuo)(zuo)戰(zhan)(zhan)。孫(sun)(sun)(sun)會(hui)(hui)等(deng)(deng)與(yu)義(yi)軍(jun)(jun)(jun)在(zai)(zai)激水交戰(zhan)(zhan),大(da)敗,撤退保(bao)守河上,劉(liu)(liu)琨(kun)燒斷(duan)河橋。
失敗被殺
自從(cong)(cong)義兵興起(qi),百官(guan)(guan)將(jiang)士(shi)(shi)都(dou)(dou)(dou)想(xiang)(xiang)(xiang)誅(zhu)殺司(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)倫(lun)、孫(sun)(sun)(sun)(sun)秀(xiu)以向天下(xia)(xia)(xia)謝罪(zui)。孫(sun)(sun)(sun)(sun)秀(xiu)知道眾怒(nu)難犯,不敢出(chu)(chu)省(sheng)。及(ji)至聽說河北軍(jun)全部(bu)失敗,便(bian)憂慮得不知所(suo)為。義陽王(wang)(wang)司(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)威勸孫(sun)(sun)(sun)(sun)秀(xiu)到(dao)尚書省(sheng)與八坐議(yi)論征(zheng)戰(zhan)防備之(zhi)事(shi),孫(sun)(sun)(sun)(sun)秀(xiu)依(yi)從(cong)(cong)。使京城四(si)品官(guan)(guan)以下(xia)(xia)(xia)的子(zi)弟年齡(ling)在(zai)(zai)十五歲以上的人(ren)(ren)(ren)(ren),都(dou)(dou)(dou)到(dao)司(si)隸之(zhi)所(suo),跟著司(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)倫(lun)出(chu)(chu)戰(zhan)。內外各(ge)軍(jun)都(dou)(dou)(dou)想(xiang)(xiang)(xiang)劫(jie)殺孫(sun)(sun)(sun)(sun)秀(xiu),司(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)威害怕,從(cong)(cong)崇禮闥(ta)回到(dao)下(xia)(xia)(xia)舍。許(xu)超、士(shi)(shi)猗、孫(sun)(sun)(sun)(sun)會(hui)等(deng)都(dou)(dou)(dou)回軍(jun)以后,便(bian)跟孫(sun)(sun)(sun)(sun)秀(xiu)謀劃,有(you)人(ren)(ren)(ren)(ren)想(xiang)(xiang)(xiang)收(shou)集剩余的士(shi)(shi)兵出(chu)(chu)戰(zhan),有(you)人(ren)(ren)(ren)(ren)想(xiang)(xiang)(xiang)焚燒宮室(shi)(shi),誅(zhu)殺不依(yi)附(fu)自己(ji)(ji)的人(ren)(ren)(ren)(ren),隨同司(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)倫(lun)向南投奔孫(sun)(sun)(sun)(sun)旂、孟(meng)觀(guan)等(deng)人(ren)(ren)(ren)(ren),有(you)人(ren)(ren)(ren)(ren)想(xiang)(xiang)(xiang)乘船(chuan)向東(dong)(dong)逃到(dao)大(da)海,計議(yi)不決。王(wang)(wang)輿反叛,率領該營(ying)七百多士(shi)(shi)兵從(cong)(cong)南掖門(men)(men)攻入,敕令(ling)(ling)宮中士(shi)(shi)兵各(ge)自守衛(wei)(wei)宮門(men)(men),三部(bu)司(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)作(zuo)為內應。王(wang)(wang)輿自己(ji)(ji)前往攻擊孫(sun)(sun)(sun)(sun)秀(xiu),孫(sun)(sun)(sun)(sun)秀(xiu)關閉中書南門(men)(men)。王(wang)(wang)輿讓(rang)士(shi)(shi)兵登(deng)墻(qiang)燒屋,孫(sun)(sun)(sun)(sun)秀(xiu)和(he)許(xu)超、士(shi)(shi)猗倉惶逃出(chu)(chu),左(zuo)衛(wei)(wei)將(jiang)軍(jun)趙泉斬(zhan)(zhan)孫(sun)(sun)(sun)(sun)秀(xiu)等(deng)人(ren)(ren)(ren)(ren)示眾。在(zai)(zai)右衛(wei)(wei)營(ying)逮捕(bu)孫(sun)(sun)(sun)(sun)會(hui),交付廷(ting)尉誅(zhu)戮。捉住(zhu)前將(jiang)軍(jun)謝惔、黃門(men)(men)令(ling)(ling)駱休、司(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)督王(wang)(wang)潛,都(dou)(dou)(dou)斬(zhan)(zhan)于殿中。三部(bu)司(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)兵在(zai)(zai)宣化闥(ta)中斬(zhan)(zhan)孫(sun)(sun)(sun)(sun)弼示眾。當時司(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)馥在(zai)(zai)孫(sun)(sun)(sun)(sun)秀(xiu)家,王(wang)(wang)輿派將(jiang)士(shi)(shi)把他囚禁在(zai)(zai)散騎省(sheng),用(yong)(yong)大(da)戟守住(zhu)省(sheng)閣。八坐都(dou)(dou)(dou)到(dao)殿中,坐在(zai)(zai)東(dong)(dong)階樹下(xia)(xia)(xia)。王(wang)(wang)輿駐(zhu)扎在(zai)(zai)云(yun)龍門(men)(men),讓(rang)司(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)倫(lun)制詔令(ling)(ling)道:“我(wo)為孫(sun)(sun)(sun)(sun)秀(xiu)等(deng)人(ren)(ren)(ren)(ren)所(suo)誤,致使三王(wang)(wang)發怒(nu)。現在(zai)(zai)孫(sun)(sun)(sun)(sun)秀(xiu)已誅(zhu),將(jiang)迎(ying)太(tai)子(zi)復(fu)位(wei),我(wo)告老歸農(nong)。”傳示詔書用(yong)(yong)騶虞(yu)幡信令(ling)(ling)將(jiang)士(shi)(shi)放下(xia)(xia)(xia)武器。文(wen)武百官(guan)(guan)各(ge)自奔逃,沒有(you)誰敢家居。黃門(men)(men)帶(dai)司(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)倫(lun)從(cong)(cong)華林(lin)東(dong)(dong)門(men)(men)出(chu)(chu),和(he)司(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)荂一起(qi)都(dou)(dou)(dou)回到(dao)汶陽里住(zhu)宅。于是派甲(jia)兵數千把惠(hui)帝從(cong)(cong)金(jin)墉城迎(ying)歸,百姓都(dou)(dou)(dou)稱萬歲。惠(hui)帝從(cong)(cong)端門(men)(men)入,升殿,居廣室(shi)(shi),送司(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)倫(lun)和(he)司(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)荂等(deng)到(dao)金(jin)墉城。
當初,孫秀害怕西軍(jun)到來,又(you)召司馬(ma)虔(qian)(qian)還京(jing)。這天住宿在九曲(qu),詔令使者(zhe)免去司馬(ma)虔(qian)(qian)官職,司馬(ma)虔(qian)(qian)恐懼,離(li)開軍(jun)隊帶了幾十人回(hui)到汶陽(yang)里。
梁王司(si)(si)(si)(si)馬(ma)肜表(biao)奏(zou)司(si)(si)(si)(si)馬(ma)倫父子(zi)叛逆,應當誅殺(sha)。百(bai)官(guan)在朝堂會議(yi),都如同司(si)(si)(si)(si)馬(ma)肜表(biao)奏(zou)一(yi)樣。派尚書袁敞持節賜司(si)(si)(si)(si)馬(ma)倫死罪(zui),讓他喝金屑苦酒。司(si)(si)(si)(si)馬(ma)倫慚愧(kui),用手巾遮住臉,連聲(sheng)說:“孫(sun)秀誤我!孫(sun)秀誤我!”于(yu)是(shi)逮(dai)捕司(si)(si)(si)(si)馬(ma)荂、司(si)(si)(si)(si)馬(ma)馥、司(si)(si)(si)(si)馬(ma)虔、司(si)(si)(si)(si)馬(ma)詡交付(fu)廷尉獄(yu),考究查實。司(si)(si)(si)(si)馬(ma)馥臨死時對司(si)(si)(si)(si)馬(ma)虔說:“因(yin)你連累(lei)我們家破人亡啊!”百(bai)官(guan)凡(fan)是(shi)司(si)(si)(si)(si)馬(ma)倫所(suo)用的人,一(yi)律斥(chi)免,臺省府衛也只有少數保留。自興兵六十多(duo)天(tian)中(zhong),作(zuo)戰所(suo)殺(sha)害的將近(jin)十萬人。
但凡同(tong)司馬(ma)倫為逆參預謀劃(hua)大事的人:張林被(bei)孫(sun)秀(xiu)殺(sha)(sha)死;許超、士猗(yi)、孫(sun)弼、謝惔、殷渾與孫(sun)秀(xiu)為王(wang)輿(yu)所殺(sha)(sha);張衡(heng)、閭和、孫(sun)髦、高越從陽(yang)翟返回,伏胤戰敗(bai)后(hou)(hou)(hou)回到洛陽(yang),都(dou)斬于東(dong)市(shi);蔡璜在陽(yang)翟向齊王(wang)司馬(ma)冏(jiong)投降,回洛陽(yang)以(yi)后(hou)(hou)(hou)自(zi)殺(sha)(sha);王(wang)輿(yu)因有功免于誅殺(sha)(sha),后(hou)(hou)(hou)來與東(dong)萊王(wang)司馬(ma)蕤謀劃(hua)殺(sha)(sha)司馬(ma)冏(jiong),又伏法被(bei)殺(sha)(sha)。
趣聞軼事
才庸無謀
司(si)馬倫平素才能平庸,沒有(you)(you)智慧計(ji)策,又為孫(sun)(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)所制,孫(sun)(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)的(de)威權顯(xian)揚于(yu)(yu)朝廷,天下都(dou)(dou)侍奉(feng)孫(sun)(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)而(er)無求(qiu)于(yu)(yu)司(si)馬倫。孫(sun)(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)起自于(yu)(yu)瑯琊(ya)小(xiao)吏,累(lei)官(guan)于(yu)(yu)趙國,以諂媚(mei)顯(xian)達。執掌(zhang)國家大權后,便恣(zi)肆于(yu)(yu)施(shi)奸謀,多(duo)殺忠臣良將,以逞私欲(yu)。司(si)隸從事游顥(hao)(hao)與殷(yin)渾有(you)(you)隔閡,殷(yin)渾引誘游顥(hao)(hao)的(de)家奴晉(jin)(jin)興(xing),讓他偽(wei)告游顥(hao)(hao)有(you)(you)篡逆打(da)算。孫(sun)(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)不(bu)仔細察問,便拘(ju)捕了(le)游顥(hao)(hao)和襄陽中(zhong)正(zheng)李邁,把他們(men)殺了(le),厚待(dai)晉(jin)(jin)興(xing),任命為己(ji)部曲督。前(qian)衛尉石崇、黃門郎(lang)潘岳都(dou)(dou)與孫(sun)(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)有(you)(you)隔閡,一并被殺。于(yu)(yu)是京城中(zhong)的(de)君子不(bu)以其生存為樂。
奇異之鳥
司馬倫親自(zi)祭(ji)祀太廟,回(hui)來(lai)時(shi),遇(yu)到(dao)大風,吹折了(le)麾蓋。孫秀為(wei)司馬倫建立(li)了(le)非常的(de)大功,因此(ci)司馬倫更(geng)敬(jing)重(zhong)他(ta)。孫秀住(zhu)在(zai)文帝司馬昭當相國(guo)時(shi)所居的(de)內庫,事無巨細,必定先征(zheng)(zheng)求他(ta)的(de)意(yi)見然后才實行。司馬倫的(de)詔令,孫秀總是改(gai)變,有(you)所取舍,便自(zi)己寫在(zai)青紙(zhi)上當詔書,有(you)時(shi)朝令夕改(gai)竟達到(dao)三四次,百官轉(zhuan)任改(gai)職如同流水一(yi)樣。當時(shi)有(you)只(zhi)雉雞飛入殿中(zhong),從太極(ji)殿的(de)東階上殿,人們驅(qu)趕它,又(you)飛到(dao)殿西(xi)邊大鐘(zhong)的(de)下面,過了(le)一(yi)會(hui),飛走了(le)。另外司馬倫在(zai)殿上捉到(dao)一(yi)只(zhi)奇異的(de)鳥(niao)(niao)(niao),問(wen)手(shou)下都不知它是什么鳥(niao)(niao)(niao),過了(le)幾天(tian)的(de)一(yi)個(ge)傍晚(wan),宮西(xi)邊有(you)個(ge)穿白衣服的(de)小(xiao)(xiao)孩說(shuo)這(zhe)(zhe)鳥(niao)(niao)(niao)是服劉鳥(niao)(niao)(niao)。司馬倫讓人抓(zhua)住(zhu)小(xiao)(xiao)兒和這(zhe)(zhe)只(zhi)鳥(niao)(niao)(niao)一(yi)并關在(zai)牢室中(zhong),第(di)二天(tian)早(zao)晨打開一(yi)看,門戶和先前一(yi)樣,可是人和鳥(niao)(niao)(niao)都不見了(le)。司馬倫眼睛有(you)個(ge)瘤子,時(shi)人認為(wei)這(zhe)(zhe)是妖異的(de)象征(zheng)(zheng)。
人物評價
房玄齡:①倫(lun)實庸瑣,見欺孫秀,潛構異圖,煽成奸慝。乃使元良(liang)遘怨酷,上宰(zai)陷誅(zhu)(zhu)夷,乾耀以之(zhi)暫傾(qing),皇綱于焉中圮。遂(sui)裂冠毀冕,幸百(bai)六之(zhi)會;綰(wan)璽揚纛(dao),窺九五之(zhi)尊。夫神器(qi)焉可偷(tou)安,鴻名豈容妄假(jia)!而欲托(tuo)茲(zi)淫祀,享彼(bi)天年(nian),兇暗之(zhi)極,未之(zhi)有也。②倫(lun)實下愚(yu),敢竊(qie)龍圖,亂(luan)常奸位,遄及嚴誅(zhu)(zhu)。