生平經歷
早年經歷
太寧三(san)年(nian)(nian)(325年(nian)(nian)),司(si)馬(ma)(ma)岳的父親晉(jin)明(ming)帝(di)司(si)馬(ma)(ma)紹去世(shi),司(si)馬(ma)(ma)岳的同(tong)母兄晉(jin)成帝(di)司(si)馬(ma)(ma)衍繼位。咸和元年(nian)(nian)(326年(nian)(nian))十月十三(san)日,晉(jin)成帝(di)封司(si)馬(ma)(ma)岳為吳王。
咸和二年(327年)十二月(yue)十六(liu)日,晉(jin)成(cheng)帝改封叔父瑯琊(ya)王(wang)司馬昱為會稽(ji)王(wang),將司馬岳改封為瑯邪王(wang)。
咸和(he)九年(334年)十(shi)二(er)月(yue)二(er)十(shi)八(ba)日,晉(jin)成帝任命司(si)馬(ma)岳(yue)為散(san)騎(qi)(qi)常侍,加任驃騎(qi)(qi)將(jiang)軍。
咸康五(wu)年(nian)(339年(nian))十二月十六日,司馬(ma)岳升任侍(shi)中、司徒。
登基為帝
咸康八年(nian)(nian)(nian)(342年(nian)(nian)(nian))五月(yue),晉(jin)(jin)成(cheng)(cheng)(cheng)帝(di)(di)(di)(di)(di)身體不適。六(liu)月(yue)初五日,晉(jin)(jin)成(cheng)(cheng)(cheng)帝(di)(di)(di)(di)(di)病(bing)情加(jia)重。當(dang)(dang)時(shi),晉(jin)(jin)成(cheng)(cheng)(cheng)帝(di)(di)(di)(di)(di)的(de)(de)兩個兒子(zi)(zi)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)丕(pi)和司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)奕(yi)年(nian)(nian)(nian)幼,尚在(zai)(zai)襁褓(bao)之中。晉(jin)(jin)成(cheng)(cheng)(cheng)帝(di)(di)(di)(di)(di)的(de)(de)舅(jiu)舅(jiu)庾(yu)冰(bing)因為自己兄弟執(zhi)掌(zhang)朝政已久,怕皇(huang)帝(di)(di)(di)(di)(di)換代之后,自己與(yu)皇(huang)帝(di)(di)(di)(di)(di)親(qin)屬之間的(de)(de)關系愈(yu)加(jia)疏遠,因而受到(dao)他人(ren)的(de)(de)離間,常常勸說晉(jin)(jin)成(cheng)(cheng)(cheng)帝(di)(di)(di)(di)(di)國家(jia)外(wai)有強敵,應當(dang)(dang)冊立年(nian)(nian)(nian)紀大的(de)(de)君王(wang)(wang),并(bing)請求讓晉(jin)(jin)成(cheng)(cheng)(cheng)帝(di)(di)(di)(di)(di)立司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)岳(yue)(yue)為皇(huang)位(wei)繼(ji)承(cheng)人(ren),晉(jin)(jin)成(cheng)(cheng)(cheng)帝(di)(di)(di)(di)(di)同(tong)意,于是下(xia)詔(zhao)(zhao)立司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)岳(yue)(yue)為皇(huang)位(wei)繼(ji)承(cheng)人(ren)。六(liu)月(yue)初七日,晉(jin)(jin)成(cheng)(cheng)(cheng)帝(di)(di)(di)(di)(di)命武陵王(wang)(wang)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)晞、會稽王(wang)(wang)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)昱、中書監庾(yu)冰(bing)、中書令何(he)充、尚書令諸(zhu)葛恢一(yi)并(bing)接受遺(yi)詔(zhao)(zhao)輔佐司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)岳(yue)(yue)。[13] 六(liu)月(yue)初八日,晉(jin)(jin)成(cheng)(cheng)(cheng)帝(di)(di)(di)(di)(di)去世(shi)。六(liu)月(yue)初九(jiu)日,司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)岳(yue)(yue)即皇(huang)帝(di)(di)(di)(di)(di)位(wei),是為晉(jin)(jin)康帝(di)(di)(di)(di)(di),大赦天下(xia)。命在(zai)(zai)各地屯兵駐守(shou)的(de)(de)文武將(jiang)領和地方郡(jun)守(shou)官長,不可擅離職守(shou)前來奔喪(sang)(sang)。六(liu)月(yue)十(shi)四日,晉(jin)(jin)康帝(di)(di)(di)(di)(di)封晉(jin)(jin)成(cheng)(cheng)(cheng)帝(di)(di)(di)(di)(di)二子(zi)(zi),司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)丕(pi)為瑯邪王(wang)(wang)、司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)奕(yi)為東(dong)海王(wang)(wang)。當(dang)(dang)時(shi)晉(jin)(jin)康帝(di)(di)(di)(di)(di)正處(chu)居喪(sang)(sang)期間不能多言(yan),委托(tuo)庾(yu)冰(bing)、何(he)充處(chu)理(li)政務(wu)。
英年早逝
建元二(er)(er)年(344年)九(jiu)月(yue)二(er)(er)十(shi)(shi)四(si)日,晉(jin)康帝(di)(di)(di)立皇(huang)子(zi)司馬(ma)聃為皇(huang)太子(zi)。九(jiu)月(yue)二(er)(er)十(shi)(shi)六(liu)日,晉(jin)康帝(di)(di)(di)在式乾(qian)殿(dian)駕崩(beng),時年二(er)(er)十(shi)(shi)三歲,謚號康皇(huang)帝(di)(di)(di)。晉(jin)康帝(di)(di)(di)死后,太子(zi)司馬(ma)聃繼位(wei),是為晉(jin)穆(mu)帝(di)(di)(di)。十(shi)(shi)月(yue)二(er)(er)十(shi)(shi)三日,晉(jin)穆(mu)帝(di)(di)(di)將(jiang)父親晉(jin)康帝(di)(di)(di)安葬于崇平(ping)陵(今江蘇南(nan)京鐘(zhong)山)。
書法成就
司馬岳(yue)在位只有短(duan)短(duan)三年(nian),沒有大的(de)政績。但是他的(de)書法(fa)造詣(yi)很深,代表作《陸女(nv)帖(tie)(tie)》,被(bei)(bei)收(shou)進(jin)宋代《淳化(hua)閣帖(tie)(tie)》。《淳化(hua)閣帖(tie)(tie)》是中國最早的(de)一部匯集(ji)各家書法(fa)墨跡的(de)法(fa)帖(tie)(tie),被(bei)(bei)后世譽為中國法(fa)帖(tie)(tie)之冠和(he)“叢帖(tie)(tie)始(shi)祖”。
歷史評價
司馬衍:“體則仁長(chang),君人(ren)之風,允(yun)塞(sai)時望。”
曹毗《歌康帝》:“康皇(huang)穆(mu)穆(mu),仰(yang)嗣洪德。為而不宰,雅音(yin)四塞。閑邪以誠,鎮(zhen)物以默。威(wei)靜區宇(yu),道宣邦國。”
房玄齡(ling)等《晉書(shu)》:“康后天資,居哀(ai)禮縟。墜典方(fang)興,降齡(ling)奚促。”