黑腹沙雞(ji)棲息于山腳(jiao)平原、草(cao)地、荒漠和多石的原野。
分布于阿(a)(a)富(fu)汗、阿(a)(a)爾(er)及利(li)亞、阿(a)(a)塞(sai)拜疆、中(zhong)國、塞(sai)浦路斯(si)(si)(si)、埃及、印度、伊(yi)朗伊(yi)斯(si)(si)(si)蘭共(gong)和國、伊(yi)拉克、以(yi)色列、約旦、哈(ha)薩克斯(si)(si)(si)坦(tan)(tan)、科威(wei)特、吉爾(er)吉斯(si)(si)(si)斯(si)(si)(si)坦(tan)(tan)、利(li)比亞、摩洛哥、巴(ba)基(ji)斯(si)(si)(si)坦(tan)(tan)、葡萄牙(ya)、沙特阿(a)(a)拉伯、西班(ban)牙(ya)、阿(a)(a)拉伯敘利(li)亞共(gong)和國、塔吉克斯(si)(si)(si)坦(tan)(tan)、突尼斯(si)(si)(si)、土(tu)耳其、土(tu)庫曼斯(si)(si)(si)坦(tan)(tan)、烏茲別克斯(si)(si)(si)坦(tan)(tan)。
旅鳥:巴(ba)林、比利時、德國、希臘、黎巴(ba)嫩、馬(ma)耳(er)他、尼泊爾。產(chan)地不確定:阿聯酋(qiu)。
在中國(guo)僅分布于(yu)新疆北部的阿勒泰、哈巴河、和豐、博樂、福海、托里和西部喀什、天山等地。
黑(hei)腹沙雞為(wei)中(zhong)型鳥類(lei)(lei)(lei),嘴的(de)(de)(de)(de)形(xing)狀與(yu)家雞相似,但小而(er)弱。后(hou)趾存在,但非常短(duan)小。尾(wei)(wei)(wei)羽(yu)短(duan)而(er)尖(jian),不延(yan)長(chang)。雖然(ran)它的(de)(de)(de)(de)名字也(ye)叫(jiao)“雞”,但與(yu)雞類(lei)(lei)(lei)的(de)(de)(de)(de)親緣(yuan)關(guan)系較(jiao)遠,而(er)與(yu)鳩(jiu)鴿(ge)類(lei)(lei)(lei)的(de)(de)(de)(de)親緣(yuan)關(guan)系卻較(jiao)近。雄(xiong)鳥的(de)(de)(de)(de)頭頂、頸(jing)(jing)(jing)部(bu)(bu)和上背為(wei)灰(hui)色(se)(se)(se)(se),沾有(you)草黃(huang)色(se)(se)(se)(se),下背、腰部(bu)(bu)和尾(wei)(wei)(wei)上覆羽(yu)為(wei)暗灰(hui)色(se)(se)(se)(se),中(zhong)央尾(wei)(wei)(wei)羽(yu)為(wei)土(tu)黃(huang)色(se)(se)(se)(se),具(ju)(ju)灰(hui)色(se)(se)(se)(se)的(de)(de)(de)(de)橫(heng)斑(ban),先端為(wei)灰(hui)綠色(se)(se)(se)(se),并具(ju)(ju)窄(zhai)的(de)(de)(de)(de)土(tu)黃(huang)色(se)(se)(se)(se)邊緣(yuan),其余尾(wei)(wei)(wei)羽(yu)具(ju)(ju)寬闊(kuo)的(de)(de)(de)(de)白色(se)(se)(se)(se)端斑(ban),同時顏色(se)(se)(se)(se)也(ye)依次(ci)變深,到最(zui)外(wai)側(ce)一(yi)對尾(wei)(wei)(wei)羽(yu)則變為(wei)暗灰(hui)色(se)(se)(se)(se),僅基部(bu)(bu)沾棕色(se)(se)(se)(se)。頦部(bu)(bu)、喉(hou)部(bu)(bu)為(wei)栗色(se)(se)(se)(se),并向頸(jing)(jing)(jing)側(ce)延(yan)伸,形(xing)成頸(jing)(jing)(jing)環(huan)。喉(hou)的(de)(de)(de)(de)下部(bu)(bu)有(you)一(yi)個三角(jiao)形(xing)的(de)(de)(de)(de)黑(hei)斑(ban),并延(yan)伸至頸(jing)(jing)(jing)部(bu)(bu)。胸部(bu)(bu)為(wei)灰(hui)色(se)(se)(se)(se),其后(hou)緊接(jie)一(yi)個黑(hei)色(se)(se)(se)(se)橫(heng)帶(dai),并向兩(liang)側(ce)延(yan)伸至肩部(bu)(bu)的(de)(de)(de)(de)兩(liang)側(ce),黑(hei)色(se)(se)(se)(se)橫(heng)帶(dai)之后(hou)還有(you)一(yi)個寬闊(kuo)的(de)(de)(de)(de)淺黃(huang)灰(hui)色(se)(se)(se)(se)帶(dai)。胸部(bu)(bu)、兩(liang)脅、腿覆羽(yu)的(de)(de)(de)(de)上部(bu)(bu)和肛區等均為(wei)黑(hei)褐(he)色(se)(se)(se)(se)。
雌鳥通體為(wei)淡沙黃(huang)色(se)(se),頭頂有(you)(you)(you)細(xi)(xi)(xi)的黑(hei)褐色(se)(se)縱紋(wen),背部(bu)(bu)、腰部(bu)(bu)和尾(wei)上(shang)覆羽(yu)(yu)有(you)(you)(you)黑(hei)褐色(se)(se)的斑(ban)紋(wen)或(huo)橫斑(ban)。中央尾(wei)羽(yu)(yu)的顏色(se)(se)與背部(bu)(bu)相同(tong),外側尾(wei)羽(yu)(yu)較暗,均(jun)具有(you)(you)(you)白(bai)色(se)(se)的端斑(ban)。額部(bu)(bu)、喉部(bu)(bu)為(wei)灰黃(huang)色(se)(se)而近白(bai)色(se)(se),有(you)(you)(you)細(xi)(xi)(xi)的黑(hei)褐色(se)(se)羽(yu)(yu)干(gan)紋(wen)。頭側及(ji)眼先(xian)也(ye)有(you)(you)(you)細(xi)(xi)(xi)的黑(hei)褐色(se)(se)羽(yu)(yu)干(gan)紋(wen)。胸部(bu)(bu)為(wei)淡赭色(se)(se),腹部(bu)(bu)珠(zhu)灰色(se)(se)或(huo)污白(bai)色(se)(se),兩脅黑(hei)褐色(se)(se),形成大塊的腹斑(ban),尾(wei)下(xia)覆羽(yu)(yu)、覆腿羽(yu)(yu)以(yi)及(ji)跗蹠上(shang)的羽(yu)(yu)毛均(jun)為(wei)白(bai)色(se)(se)。
虹(hong)膜褐色(se)(se)(se),嘴灰(hui)褐色(se)(se)(se),先端(duan)較暗,趾(zhi)灰(hui)褐色(se)(se)(se),爪黑色(se)(se)(se)。尾羽短(duan)而尖,不延長(chang)。
黑腹沙雞是(shi)夏候鳥,春季3-4月遷(qian)到繁(fan)殖地(di),秋(qiu)季于9-10月遷(qian)離繁(fan)殖地(di),成小(xiao)群遷(qian)徙(xi)。
呈(cheng)小群活動(dong),冬季有時集成大群。善(shan)于(yu)奔跑,也善(shan)于(yu)飛(fei)行(xing)。飛(fei)行(xing)時兩翅煽動(dong)非常(chang)(chang)迅速(su),常(chang)(chang)發(fa)出“呼呼”的(de)聲響,飛(fei)行(xing)的(de)速(su)度也比較快。白(bai)天常(chang)(chang)飛(fei)到數十公里外的(de)水源處(chu)去(qu)喝(he)水,飲水的(de)動(dong)作和鴿類非常(chang)(chang)相似(si),將嘴(zui)伸入水中,連續吞咽而并不抬頭。主要(yao)在地面上(shang)覓食平原和荒漠上(shang)的(de)植(zhi)物(wu)(wu)種子,也吃植(zhi)物(wu)(wu)的(de)葉、芽(ya)和昆蟲等(deng)。
繁殖期為(wei)5-6月。3月中旬(xun)即開始(shi)配對。通常成(cheng)對營巢于平原或有(you)(you)稀疏植(zhi)物的(de)(de)(de)低山丘(qiu)陵荒漠(mo)地(di)帶。巢大多只是(shi)利用地(di)面上的(de)(de)(de)凹坑,或者由親鳥扒一個(ge)淺坑即成(cheng),里(li)面沒有(you)(you)任何(he)鋪墊物,或僅(jin)有(you)(you)少許小的(de)(de)(de)圓石頭。每窩(wo)產卵(luan)2-3枚。卵(luan)的(de)(de)(de)顏色(se)為(wei)淡灰色(se)、土黃(huang)色(se),略微綴有(you)(you)綠色(se)至橄欖色(se)的(de)(de)(de)斑,由雄(xiong)鳥和雌(ci)鳥輪流孵化。
該物種(zhong)分布范圍廣,不接近物種(zhong)生(sheng)存的脆弱瀕危臨界值標準(分布區域或(huo)波動范圍小于(yu)20000平方公(gong)里,棲息地質量(liang),種(zhong)群(qun)規模,分布區域碎(sui)片化(hua)),種(zhong)群(qun)數量(liang)趨勢穩定,因(yin)此被(bei)評價為無(wu)生(sheng)存危機的物種(zhong)。
列入《世(shi)界自(zi)然保護(hu)聯盟》(IUCN)2013年瀕危物種紅色名(ming)錄ver3.1——低危(LC)