的(de)(de)盧(lu)(lu),又作的(de)(de)顱。因(yin)(yin)是(shi)三(san)國(guo)(guo)時(shi)期劉(liu)備(bei)的(de)(de)坐(zuo)騎而(er)成名(ming),在歷(li)史(shi)上此馬是(shi)劉(liu)備(bei)的(de)(de)徐州被呂布奪走后而(er)投奔曹操(cao)的(de)(de)這(zhe)段時(shi)間(jian)內由曹操(cao)贈與劉(liu)備(bei),其(qi)奔跑的(de)(de)速度飛(fei)(fei)快(kuai),在三(san)國(guo)(guo)歷(li)史(shi)中(zhong)最顯(xian)眼(yan)的(de)(de)一(yi)(yi)處便是(shi)背負(fu)劉(liu)備(bei)跳(tiao)過闊(kuo)數丈(zhang)的(de)(de)檀溪,擺脫了(le)后面的(de)(de)追兵(bing),救了(le)劉(liu)備(bei)一(yi)(yi)命(ming),這(zhe)一(yi)(yi)跳(tiao)奠定了(le)其(qi)三(san)國(guo)(guo)名(ming)馬的(de)(de)地位(wei),雖不(bu)及(ji)赤(chi)兔(tu)馬那么聲名(ming)顯(xian)赫,但(dan)在三(san)國(guo)(guo)中(zhong)也具有一(yi)(yi)定的(de)(de)知名(ming)度,其(qi)地位(wei)更因(yin)(yin)辛棄疾一(yi)(yi)首詞中(zhong)的(de)(de)“馬作的(de)(de)盧(lu)(lu)飛(fei)(fei)快(kuai),弓如霹靂(li)弦驚”而(er)大(da)為提高。
這匹(pi)馬(ma)(ma)(ma)原為(wei)(wei)(wei)(wei)劉(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)表手下(xia)降將(jiang)張(zhang)武(wu)(毛(mao)本為(wei)(wei)(wei)(wei)張(zhang)武(wu)其余(yu)版本皆為(wei)(wei)(wei)(wei)張(zhang)虎)所有(you),后(hou)來張(zhang)武(wu)造反,走投無路(lu)(lu)的(de)(de)(de)(de)劉(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)備(bei)(bei)(bei)(bei)(bei)正好(hao)以同(tong)為(wei)(wei)(wei)(wei)皇室宗親的(de)(de)(de)(de)身份(fen)與劉(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)表認了(le)(le)(le)(le)親戚并投靠劉(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)表,這個時(shi)(shi)候(hou)便(bian)主(zhu)(zhu)動請纓親征。等到短兵相接,劉(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)備(bei)(bei)(bei)(bei)(bei)望(wang)見張(zhang)武(wu)坐騎(qi)(qi)“極其雄駿(jun)”,大為(wei)(wei)(wei)(wei)贊賞贊曰:“此(ci)必千里馬(ma)(ma)(ma)也”,趙云即時(shi)(shi)領會(hui)了(le)(le)(le)(le)主(zhu)(zhu)公的(de)(de)(de)(de)意(yi)圖,挺槍而(er)出,“不三回合”,便(bian)斬將(jiang)奪馬(ma)(ma)(ma)。等到凱旋班師(shi),劉(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)表見了(le)(le)(le)(le)這匹(pi)馬(ma)(ma)(ma),也禁不住贊不絕(jue)口。劉(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)備(bei)(bei)(bei)(bei)(bei)正愁無一(yi)報答劉(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)表,于(yu)是(shi)(shi)欲(yu)將(jiang)此(ci)馬(ma)(ma)(ma)送給(gei)劉(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)表。不料,劉(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)表謀士蒯(kuai)越認為(wei)(wei)(wei)(wei)此(ci)馬(ma)(ma)(ma)“眼下(xia)有(you)淚(lei)槽(cao),額邊生白點,名為(wei)(wei)(wei)(wei)‘的(de)(de)(de)(de)盧(lu)(lu)’,騎(qi)(qi)則妨(fang)(fang)(fang)主(zhu)(zhu)。”還說“張(zhang)武(wu)騎(qi)(qi)此(ci)馬(ma)(ma)(ma)而(er)亡”就(jiu)是(shi)(shi)證明,嚇得劉(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)表趕緊找(zhao)借口還給(gei)了(le)(le)(le)(le)劉(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)備(bei)(bei)(bei)(bei)(bei),于(yu)是(shi)(shi)這匹(pi)戰(zhan)馬(ma)(ma)(ma)又跟隨(sui)了(le)(le)(le)(le)劉(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)備(bei)(bei)(bei)(bei)(bei)。劉(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)表的(de)(de)(de)(de)幕賓伊籍(ji)(ji)將(jiang)此(ci)馬(ma)(ma)(ma)“妨(fang)(fang)(fang)主(zhu)(zhu)”的(de)(de)(de)(de)消(xiao)息(xi)透露(lu)給(gei)了(le)(le)(le)(le)劉(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)備(bei)(bei)(bei)(bei)(bei),劉(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)備(bei)(bei)(bei)(bei)(bei)卻(que)不予(yu)采納。后(hou)來蔡瑁欲(yu)設計(ji)謀害劉(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)備(bei)(bei)(bei)(bei)(bei),伊籍(ji)(ji)又向(xiang)劉(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)備(bei)(bei)(bei)(bei)(bei)報信(xin),劉(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)備(bei)(bei)(bei)(bei)(bei)慌忙(mang)從酒席中(zhong)逃走,騎(qi)(qi)上的(de)(de)(de)(de)盧(lu)(lu)卻(que)是(shi)(shi)慌不擇(ze)路(lu)(lu)走錯(cuo)了(le)(le)(le)(le)路(lu)(lu),結果便(bian)來到了(le)(le)(le)(le)檀溪。前是(shi)(shi)闊越數丈的(de)(de)(de)(de)檀溪后(hou)是(shi)(shi)追兵,劉(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)備(bei)(bei)(bei)(bei)(bei)在(zai)這個時(shi)(shi)候(hou)才想起伊籍(ji)(ji)的(de)(de)(de)(de)盧(lu)(lu)妨(fang)(fang)(fang)主(zhu)(zhu)的(de)(de)(de)(de)勸告,一(yi)邊瘋狂地抽打著的(de)(de)(de)(de)盧(lu)(lu)一(yi)邊大叫:“的(de)(de)(de)(de)盧(lu)(lu),的(de)(de)(de)(de)盧(lu)(lu)!今(jin)日妨(fang)(fang)(fang)吾!”那馬(ma)(ma)(ma)忽然從水中(zhong)涌(yong)身而(er)起,一(yi)越三丈,飛(fei)上對(dui)岸,完成了(le)(le)(le)(le)的(de)(de)(de)(de)盧(lu)(lu)最富傳(chuan)奇(qi)意(yi)義(yi)的(de)(de)(de)(de)演(yan)出。這之后(hou)劉(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)備(bei)(bei)(bei)(bei)(bei)更加不相信(xin)“的(de)(de)(de)(de)盧(lu)(lu)妨(fang)(fang)(fang)主(zhu)(zhu)”的(de)(de)(de)(de)預言了(le)(le)(le)(le),對(dui)這匹(pi)救命的(de)(de)(de)(de)寶(bao)馬(ma)(ma)(ma)無限珍愛,后(hou)來出兵入蜀之際因見龐統(tong)坐騎(qi)(qi)老(lao)弱,為(wei)(wei)(wei)(wei)了(le)(le)(le)(le)顯示自己(ji)對(dui)龐統(tong)的(de)(de)(de)(de)重視而(er)將(jiang)自己(ji)珍愛的(de)(de)(de)(de)寶(bao)馬(ma)(ma)(ma)的(de)(de)(de)(de)盧(lu)(lu)贈送給(gei)了(le)(le)(le)(le)龐統(tong)。誰知(zhi)龐統(tong)無福消(xiao)受,剛騎(qi)(qi)上的(de)(de)(de)(de)盧(lu)(lu)便(bian)被(bei)敵人當作劉(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)(liu)備(bei)(bei)(bei)(bei)(bei)在(zai)落鳳坡(po)被(bei)亂(luan)箭(jian)射死,從此(ci)后(hou)的(de)(de)(de)(de)盧(lu)(lu)馬(ma)(ma)(ma)也失去了(le)(le)(le)(le)蹤(zong)跡。
的(de)(de)盧(lu)(lu)(lu)生天地間,為(wei)張(zhang)武(wu)所獲。劉(liu)備輾轉流(liu)徙,無可(ke)依(yi),乃(nai)(nai)投劉(liu)表。表念同(tong)為(wei)皇族之情,納之。武(wu)乃(nai)(nai)劉(liu)表帳下一降將(jiang),后(hou)張(zhang)武(wu)反,備建功心切,請纓(ying)親征,兩軍相接(jie),備見武(wu)坐騎雄(xiong)峻,必為(wei)千里馬,甚愛之,欲為(wei)己有。云領其(qi)意,乃(nai)(nai)挺槍而(er)出(chu),不三合(he),斬武(wu)于(yu)馬下,備得的(de)(de)盧(lu)(lu)(lu),眾將(jiang)皆贊其(qi)為(wei)良駒,表亦愛之。備觀(guan)其(qi)意,欲以的(de)(de)盧(lu)(lu)(lu)為(wei)報,然蒯越諫(jian)曰:“此馬眼下有淚(lei)槽(cao),額邊生白點,名為(wei)的(de)(de)盧(lu)(lu)(lu),騎則妨主,并以張(zhang)武(wu)騎此馬而(er)亡為(wei)證。表駭然,贈的(de)(de)盧(lu)(lu)(lu)于(yu)備。幕賓伊籍說妨主于(yu)備,備不睬(cai)。
后蔡瑁欲加害于(yu)備(bei),伊籍告(gao)于(yu)備(bei),備(bei)乃逃,至檀溪(xi),溪(xi)闊越數丈,追兵將至,備(bei)慌忙(mang)抽打的盧(lu)曰:“的盧(lu),的盧(lu),今日妨吾。倏地,的盧(lu)涌身而起,一躍三丈,助(zhu)備(bei)過河。備(bei)愛之更甚。
出兵(bing)入蜀,龐(pang)統坐騎老弱(ruo),不(bu)堪(kan)重負。備(bei)仁義,贈的(de)(de)盧(lu)于(yu)統。敵兵(bing)疑為備(bei)之坐騎,乃亂(luan)箭(jian)射(she)殺(sha)于(yu)落鳳坡(po)。的(de)(de)盧(lu)亦(yi)消(xiao)失于(yu)天地間。
的盧嘆(tan)曰:“吾(wu)生(sheng)(sheng)天(tian)地間,實乃(nai)為英雄(xiong)而生(sheng)(sheng)。雖數(shu)(shu)次易主不改其志,愿為掃平六(liu)合(he)盡綿(mian)薄之(zhi)力,然被疑為妨主,吾(wu)心欲碎,怎可以生(sheng)(sheng)淚槽于(yu)眼下而判(pan)我命?吾(wu)所以數(shu)(shu)次妨主,實乃(nai)庸主無(wu)能而致,與吾(wu)何干。良禽(qin)擇木而棲,吾(wu)之(zhi)主公(gong)非劉皇叔莫屬(shu)。明公(gong)若(ruo)亡,吾(wu)不獨生(sheng)(sheng),若(ruo)棄吾(wu)于(yu)他人(ren),吾(wu)亦不獨生(sheng)(sheng)。天(tian)下良駒,唯赤兔(tu)與吾(wu),赤兔(tu)已死,吾(wu)愿隨之(zhi)。”
《三國(guo)志(zhi)(zhi)》裴松(song)之(zhi)(zhi)注。《三國(guo)志(zhi)(zhi)·蜀志(zhi)(zhi)·先主備(bei)(bei)傳》:“荊州豪杰(jie)歸(gui)先主者日益多,表(biao)疑(yi)其心,陰御之(zhi)(zhi)。”裴松(song)之(zhi)(zhi)注引《世語》:“備(bei)(bei)屯(tun)樊城(cheng),劉表(biao)禮(li)焉(yan),憚(dan)其為人,不甚信用。曾請備(bei)(bei)宴會,蒯越、蔡瑁(mao)欲因會取備(bei)(bei),備(bei)(bei)覺之(zhi)(zhi),偽如(ru)廁,潛遁出。所(suo)乘(cheng)馬(ma)名的盧,騎的盧走,墮襄陽城(cheng)西檀溪水中(zhong),溺不得(de)出。備(bei)(bei)急曰(yue):‘的盧,今(jin)日危矣,可努力(li)。’的盧乃一踴三丈,遂(sui)得(de)過。”
庾公乘馬有的盧
庾亮(liang)駕車(che)的(de)(de)馬(ma)中有一(yi)匹(pi)的(de)(de)盧馬(ma),因(yin)為(wei)的(de)(de)盧馬(ma)向來有妨(fang)主的(de)(de)說(shuo)法。有人(ren)就勸他(ta)把馬(ma)賣(mai)掉。庾亮(liang)說(shuo):“賣(mai)它必定有買主,那就還要(yao)害(hai)那個(ge)買主,怎么可以(yi)因(yin)為(wei)對自己不利(li)就轉嫁給別人(ren)呢(ni)!從前孫叔敖打死兩頭蛇,以(yi)保護后(hou)面(mian)來的(de)(de)人(ren),這件事是古(gu)時候人(ren)們樂于稱(cheng)道(dao)的(de)(de)。我學(xue)習他(ta),不也是很曠達(da)的(de)(de)嗎!”
原文:
庾公乘馬有的盧,或語(yu)令賣去,庾云:“賣之必有買者,即復害(hai)其主,寧(ning)可不(bu)(bu)安己而移于(yu)他人(ren)哉(zai)!昔孫叔敖(ao)殺兩頭蛇以為(wei)后人(ren),古之美(mei)談。效之,不(bu)(bu)亦達(da)乎!”《世說(shuo)新語(yu)》