奉天(tian)之戰(zhan),日俄戰(zhan)爭期間,交(jiao)戰(zhan)雙(shuang)方軍隊在中國奉天(tian)(今沈(shen)陽)附(fu)近進(jin)行的大(da)規(gui)模決戰(zhan)。
1905年(nian)1月2日(ri)日(ri)軍(jun)(jun)攻占(zhan)旅順口(kou)后(hou),即著手實(shi)施(shi)奉(feng)天會戰(zhan),企(qi)圖將(jiang)俄軍(jun)(jun)趕出中(zhong)國東北,盡快結束戰(zhan)爭。為(wei)此,日(ri)第(di)3集(ji)(ji)團(tuan)(tuan)(tuan)軍(jun)(jun)所轄第(di)11師擴編為(wei)鴨綠江集(ji)(ji)團(tuan)(tuan)(tuan)軍(jun)(jun)(司令為(wei)川(chuan)村景明上(shang)將(jiang)),轉進奉(feng)天東南(nan)賽馬(ma)集(ji)(ji);第(di)3集(ji)(ji)團(tuan)(tuan)(tuan)軍(jun)(jun)(司令為(wei)乃木希典上(shang)將(jiang))則向奉(feng)天俄軍(jun)(jun)右翼實(shi)施(shi)深遠(yuan)機動。至2月中(zhong)旬,日(ri)軍(jun)(jun)在沙河(he)一線集(ji)(ji)結5個集(ji)(ji)團(tuan)(tuan)(tuan)軍(jun)(jun)25萬人、火(huo)炮(pao)992門,完成(cheng)進攻準備。俄軍(jun)(jun)集(ji)(ji)結3個集(ji)(ji)團(tuan)(tuan)(tuan)軍(jun)(jun)約30萬人、火(huo)炮(pao)1494門,在奉(feng)天以南(nan)150千米正面上(shang)組(zu)織陣地防御。
2月(yue)22日(ri)(ri)(ri),日(ri)(ri)(ri)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)開始發起攻(gong)(gong)擊(ji),其(qi)右(you)(you)(you)翼(yi)鴨(ya)綠江集(ji)(ji)(ji)團(tuan)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)于(yu)24日(ri)(ri)(ri)首先攻(gong)(gong)下清河(he)城,并向(xiang)撫順方向(xiang)發動進攻(gong)(gong),迂(yu)(yu)回(hui)(hui)奉(feng)(feng)天俄(e)(e)(e)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)左(zuo)(zuo)翼(yi);左(zuo)(zuo)翼(yi)第3集(ji)(ji)(ji)團(tuan)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)迂(yu)(yu)回(hui)(hui)俄(e)(e)(e)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)右(you)(you)(you)翼(yi),從(cong)遼(liao)陽西(xi)北(bei)渡過(guo)渾(hun)河(he)向(xiang)奉(feng)(feng)天西(xi)北(bei)方向(xiang)出(chu)擊(ji)。俄(e)(e)(e)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)總(zong)司令A.N.庫羅帕(pa)特金(jin)上將(jiang)(jiang)誤將(jiang)(jiang)日(ri)(ri)(ri)鴨(ya)綠江集(ji)(ji)(ji)團(tuan)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)當作主(zhu)力,于(yu)2月(yue)25日(ri)(ri)(ri)急調全(quan)(quan)部(bu)預(yu)備(bei)隊(dui)(dui)加強左(zuo)(zuo)翼(yi)。日(ri)(ri)(ri)第1集(ji)(ji)(ji)團(tuan)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)乘勢(shi)渡過(guo)沙河(he)北(bei)上,對俄(e)(e)(e)第1集(ji)(ji)(ji)團(tuan)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(司令為N.P.利(li)涅(nie)維奇)實施(shi)迂(yu)(yu)回(hui)(hui)突擊(ji),日(ri)(ri)(ri)第2、第4集(ji)(ji)(ji)團(tuan)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)從(cong)正(zheng)面(mian)展開。3月(yue)1日(ri)(ri)(ri),日(ri)(ri)(ri)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)發起全(quan)(quan)線進攻(gong)(gong)。日(ri)(ri)(ri)第1集(ji)(ji)(ji)團(tuan)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)擴大包圍(wei)圈,完(wan)成(cheng)對俄(e)(e)(e)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)左(zuo)(zuo)翼(yi)的包圍(wei);第4集(ji)(ji)(ji)團(tuan)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)進攻(gong)(gong)萬(wan)寶(bao)山;第2集(ji)(ji)(ji)團(tuan)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)進攻(gong)(gong)二臺(tai)子、長灘之(zhi)間俄(e)(e)(e)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun);第3集(ji)(ji)(ji)團(tuan)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)擔任(ren)主(zhu)攻(gong)(gong),攻(gong)(gong)擊(ji)俄(e)(e)(e)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)右(you)(you)(you)翼(yi),占領(ling)新民(min)屯后繞到俄(e)(e)(e)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)后方,威脅(xie)奉(feng)(feng)天―鐵(tie)(tie)嶺(ling)鐵(tie)(tie)路。此時,庫羅帕(pa)特金(jin)始發覺日(ri)(ri)(ri)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)正(zheng)以重(zhong)兵迂(yu)(yu)回(hui)(hui)其(qi)右(you)(you)(you)翼(yi),急將(jiang)(jiang)部(bu)分預(yu)備(bei)隊(dui)(dui)從(cong)左(zuo)(zuo)翼(yi)調回(hui)(hui)右(you)(you)(you)翼(yi),但(dan)為時已(yi)晚。7日(ri)(ri)(ri)晨,俄(e)(e)(e)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)右(you)(you)(you)翼(yi)第2集(ji)(ji)(ji)團(tuan)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(司令為A.V.考利(li)巴爾斯)被迫收縮并開始北(bei)撤(che)。9日(ri)(ri)(ri),日(ri)(ri)(ri)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)鴨(ya)綠江集(ji)(ji)(ji)團(tuan)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)占領(ling)撫順;第1集(ji)(ji)(ji)團(tuan)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)攻(gong)(gong)占舊站,與逼(bi)近(jin)奉(feng)(feng)天市區的第3集(ji)(ji)(ji)團(tuan)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)形成(cheng)包圍(wei)俄(e)(e)(e)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)于(yu)奉(feng)(feng)天城下之(zhi)勢(shi)。庫羅帕(pa)特金(jin)發現即將(jiang)(jiang)陷(xian)入重(zhong)圍(wei),命令全(quan)(quan)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)北(bei)撤(che)。10日(ri)(ri)(ri),日(ri)(ri)(ri)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)占領(ling)奉(feng)(feng)天。俄(e)(e)(e)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)在撤(che)退中陷(xian)入混亂(luan),遺(yi)棄大批物資及(ji)日(ri)(ri)(ri)俘。此戰,俄(e)(e)(e)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)傷(shang)(shang)亡(wang)6.7萬(wan)人,被俘2.2萬(wan)人;日(ri)(ri)(ri)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)傷(shang)(shang)亡(wang)6萬(wan)余人。21~24日(ri)(ri)(ri),俄(e)(e)(e)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)退守(shou)四平(ping)一線,直至戰爭(zheng)結束。
此次戰役中,野(ye)戰工事得到廣泛運用,陣地攻(gong)防戰術有了(le)進一步發展。