一、生物性狀
徐(xu)聞(wen)良姜(jiang)為(wei)多年生(sheng)草本(ben)植(zhi)(zhi)物。植(zhi)(zhi)株高40~100厘(li)米(mi)(mi),叢生(sheng)、直立(li),根莖橫走,圓柱形(xing),棕(zong)紅色(se)或紫(zi)紅色(se);葉(xie)互生(sheng),為(wei)狹(xia)線狀(zhuang)(zhuang)披針形(xing),先(xian)端漸尖,基部漸狹(xia),全(quan)線或具(ju)(ju)不明(ming)顯(xian)的(de)疏鈍(dun)齒,葉(xie)兩面光滑,葉(xie)鞘開放抱(bao)莖,葉(xie)舌(she)長達(da)3厘(li)米(mi)(mi),膜(mo)質(zhi),棕(zong)色(se);總狀(zhuang)(zhuang)花序,花冠(guan)管呈漏斗狀(zhuang)(zhuang),蒴果球形(xing),不開裂(lie),成(cheng)熟(shu)時橘紅色(se),內有(you)多數具(ju)(ju)鈍(dun)棱角的(de)棕(zong)色(se)種(zhong)子。以根莖入藥。徐(xu)聞(wen)良姜(jiang)的(de)品(pin)種(zhong)主要有(you)牛(niu)姜(jiang)和雞姜(jiang),由于牛(niu)姜(jiang)產(chan)量較高,因而以種(zhong)植(zhi)(zhi)牛(niu)姜(jiang)為(wei)主。
二、種植情況
徐(xu)聞(wen)縣(xian)(xian)種(zhong)植(zhi)良(liang)姜(jiang)(jiang)的(de)(de)歷史悠久,據《宋(song)史》和《廣東(dong)(dong)通(tong)志》、清《徐(xu)聞(wen)縣(xian)(xian)志》所(suo)記載:徐(xu)聞(wen)良(liang)姜(jiang)(jiang)在(zai)宋(song)代就已是皇(huang)宮貢品。該縣(xian)(xian)共(gong)種(zhong)植(zhi)良(liang)姜(jiang)(jiang)4.6萬多(duo)畝,占中(zhong)(zhong)國(guo)(guo)全(quan)國(guo)(guo)產量90%以上。徐(xu)聞(wen)縣(xian)(xian)已形成了以龍塘鎮為中(zhong)(zhong)心,以曲(qu)界(jie)、前山、下洋、錦和、下橋、南(nan)山、城(cheng)北等(deng)鄉(xiang)鎮為腹地的(de)(de)廣闊的(de)(de)種(zhong)植(zhi)區(qu)域。其(qi)中(zhong)(zhong)龍塘鎮生產的(de)(de)良(liang)姜(jiang)(jiang)質地最好(hao),產量高(gao)達4000多(duo)公斤(jin)/畝,在(zai)東(dong)(dong)南(nan)亞市(shi)場上享有盛譽,有“中(zhong)(zhong)國(guo)(guo)龍塘良(liang)姜(jiang)(jiang)”之稱。徐(xu)聞(wen)縣(xian)(xian)良(liang)姜(jiang)(jiang)主(zhu)要銷往(wang)東(dong)(dong)南(nan)亞、非洲及日本、中(zhong)(zhong)東(dong)(dong)等(deng)國(guo)(guo)家和地區(qu)。
三、產地環境
良(liang)姜喜溫(wen)暖、濕潤,適宜在熱(re)帶亞(ya)熱(re)帶地區種(zhong)植。徐聞縣屬熱(re)帶季風(feng)氣候,年(nian)平均氣溫(wen)23.6℃,年(nian)降雨量為1200~1893毫米(mi),土層深(shen)厚(hou),疏松肥沃,紅壤或砂壤土種(zhong)植最(zui)佳。該(gai)縣的(de)氣候、土壤條(tiao)件(jian)十分適宜良(liang)姜生長,徐聞出(chu)產的(de)良(liang)姜色(se)澤金(jin)黃,氣味馨香,含粉(fen)率高。種(zhong)植期為每(mei)年(nian)的(de)3~6月(yue)份(fen),一般在3~4年(nian)后才收獲。
四、藥用功效
1.胃寒(han)冷痛(tong)。本品(pin)辛散溫通,能散寒(han)止(zhi)痛(tong),為治(zhi)(zhi)胃寒(han)脘(wan)腹(fu)冷痛(tong)之常(chang)用藥,每(mei)與炮姜(jiang)(jiang)相(xiang)須為用,如二姜(jiang)(jiang)丸(wan)(《和劑局(ju)方》);治(zhi)(zhi)胃寒(han)肝郁,脘(wan)腹(fu)脹痛(tong),多與香附合用,以疏肝解郁,散寒(han)止(zhi)痛(tong),如良附丸(wan)(《良方集腋》);治(zhi)(zhi)卒(zu)心腹(fu) 絞痛(tong)如劇,兩(liang)脅支滿,煩(fan)悶不可忍者,可與厚(hou)樸、當(dang)歸、桂(gui)心等同用,如高(gao)良姜(jiang)(jiang)湯(《千金方》)。
2.胃寒(han)(han)嘔(ou)(ou)吐(tu):本品性(xing)熱,能溫散寒(han)(han)邪(xie),和(he)胃止嘔(ou)(ou)。治胃寒(han)(han)嘔(ou)(ou)吐(tu),多與(yu)半(ban)夏、生姜等同用(yong);治虛寒(han)(han)嘔(ou)(ou)吐(tu),常與(yu)黨參、茯苓、白術(shu)等同用(yong)。