遺(yi)址位于四川(chuan)省阿壩藏(zang)族(zu)羌族(zu)自治州(zhou)茂縣(xian)、汶川(chuan)縣(xian)。營盤(pan)山(shan)在(zai)茂縣(xian)北較(jiao)場鄉,下臨岷江,漢為(wei)縣(xian)治,名蠶陵,唐筑疊溪城,明初復筑。
營盤山(shan)(shan),又名紅旗山(shan)(shan),也稱為(wei)云頂(ding)山(shan)(shan)。位于(yu)茂縣鳳(feng)儀(yi)鎮南(nan)2.5公里,系(xi)岷(min)山(shan)(shan)山(shan)(shan)脈(mo)老人(ren)(ren)山(shan)(shan)在西南(nan)麓向河谷延伸部分,為(wei)岷(min)江(jiang)(jiang)東岸的(de)(de)(de)(de)三級緩坡臺地。臺地南(nan)北走向,南(nan)窄北寬,形似(si)馬蹄(ti),總面積(ji)近十萬平方米,岷(min)江(jiang)(jiang)從三面呈(cheng)幾字形將其環抱。發現于(yu)2000年,3年來營盤山(shan)(shan)遺(yi)(yi)址(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)的(de)(de)(de)(de)調查(cha)、勘探及(ji)(ji)試掘工作獲得了(le)豐富的(de)(de)(de)(de)實物資(zi)料,發現的(de)(de)(de)(de)新石(shi)器時代遺(yi)(yi)址(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)包(bao)括(kuo)房(fang)(fang)屋基(ji)址(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)9座、墓(mu)葬及(ji)(ji)人(ren)(ren)殉坑5座、灰坑80余個、灰溝(gou)4條、窯(yao)址(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)及(ji)(ji)灶(zao)坑等(deng),還(huan)在遺(yi)(yi)址(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)中(zhong)西部發現一處類似(si)大型(xing)廣(guang)場的(de)(de)(de)(de)遺(yi)(yi)跡(ji)(ji)。灰坑的(de)(de)(de)(de)平面形狀有(you)不規則形、圓形、橢(tuo)圓形、長(chang)方形、扇形等(deng)種類小型(xing)房(fang)(fang)屋基(ji)址(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)的(de)(de)(de)(de)面積(ji)不大,多系(xi)單(dan)個建筑,平面多為(wei)長(chang)方形,中(zhong)型(xing)房(fang)(fang)址(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)內(nei)有(you)隔墻。房(fang)(fang)址(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)有(you)疊(die)壓、打破關系(xi),包(bao)括(kuo)柱洞(dong)、基(ji)槽(cao)、灶(zao)坑及(ji)(ji)貯火罐等(deng)。房(fang)(fang)內(nei)還(huan)出土大量的(de)(de)(de)(de)紅燒土塊,其上可見明顯的(de)(de)(de)(de)棍棒(bang)插抹痕跡(ji)(ji)及(ji)(ji)拌(ban)草遺(yi)(yi)存,推測這(zhe)些房(fang)(fang)屋的(de)(de)(de)(de)建筑結構采用了(le)本骨泥(ni)墻的(de)(de)(de)(de)形式。大型(xing)廣(guang)場遺(yi)(yi)跡(ji)(ji)的(de)(de)(de)(de)硬土面之下發現有(you)多座奠(dian)基(ji)性質的(de)(de)(de)(de)殉人(ren)(ren)坑,表明該(gai)遺(yi)(yi)跡(ji)(ji)在遺(yi)(yi)址(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)的(de)(de)(de)(de)平面布局中(zhong)占有(you)非常(chang)重(zhong)要的(de)(de)(de)(de)地位,這(zhe)里應是舉(ju)行祭祖活(huo)動的(de)(de)(de)(de)場所。 ?
2006年5月(yue)25日 中華人民共和(he)國公布第六批全國重點文(wen)物保(bao)護單位。
營盤山遺址(zhi)出土的(de)陶(tao)器(qi)(qi)(qi)、玉器(qi)(qi)(qi)、石(shi)器(qi)(qi)(qi)、細(xi)石(shi)器(qi)(qi)(qi)、骨(gu)器(qi)(qi)(qi)、蚌(bang)器(qi)(qi)(qi)等(deng)類(lei)遺物(wu)總數(shu)近萬件。陶(tao)片(pian)以手制(zhi)為主(zhu)。從陶(tao)質(zhi)(zhi)陶(tao)色來看,以夾砂褐(he)陶(tao)、泥(ni)質(zhi)(zhi)褐(he)陶(tao)、夾砂灰陶(tao)、泥(ni)質(zhi)(zhi)紅陶(tao)、泥(ni)質(zhi)(zhi)次陶(tao)、泥(ni)質(zhi)(zhi)黑皮陶(tao)為主(zhu)。陶(tao)器(qi)(qi)(qi)以平底(di)(di)器(qi)(qi)(qi)和(he)小(xiao)平底(di)(di)器(qi)(qi)(qi)為主(zhu),有(you)少量(liang)矮圈足器(qi)(qi)(qi),器(qi)(qi)(qi)型包括侈罐、深腹罐、碗、缽(bo)、高領(ling)罐、盆、甕、帶嘴鍋、缸、寬(kuan)折沿器(qi)(qi)(qi)、瓶(ping)、紡輪(lun)、陶(tao)球(qiu)、穿(chuan)孔器(qi)(qi)(qi)等(deng)。石(shi)器(qi)(qi)(qi)可分為打制(zhi)石(shi)器(qi)(qi)(qi)和(he)磨制(zhi)石(shi)器(qi)(qi)(qi)兩(liang)種(zhong),打制(zhi)石(shi)器(qi)(qi)(qi)包括由大型剝離石(shi)片(pian)稍作加工(gong)(gong)而(er)成的(de)切割(ge)器(qi)(qi)(qi)、砍砸器(qi)(qi)(qi)、檸、石(shi)球(qiu)(彈丸)、網墜(zhui)等(deng)。還有(you)少量(liang)個體(ti)甚小(xiao)的(de)陵石(shi)片(pian)磨制(zhi)石(shi)器(qi)(qi)(qi),包括斧(fu)、鏡、長方形(xing)穿(chuan)孔石(shi)刀、鑿、項石(shi)等(deng)。玉器(qi)(qi)(qi)包括環鋼形(xing)器(qi)(qi)(qi)等(deng)裝飾品,以及壁形(xing)器(qi)(qi)(qi)、估(gu)工(gong)(gong)具及武器(qi)(qi)(qi)類(lei)的(de)斧(fu)、缽(bo)、鑿、穿(chuan)孔刀、箭(jian)鏈等(deng)。細(xi)石(shi)器(qi)(qi)(qi)包括大量(liang)的(de)石(shi)葉、石(shi)核,質(zhi)(zhi)地以渡(du)石(shi)及水晶為主(zhu)。骨(gu)器(qi)(qi)(qi)包括管、錐、針、削、箭(jian)游等(deng)。此處還有(you)少量(liang)的(de)蚌(bang)殼。
姜(jiang)維(wei)城遺(yi)(yi)(yi)(yi)址(zhi)是岷(min)江上游(you)一(yi)處(chu)具代(dai)(dai)(dai)表性的(de)重要遺(yi)(yi)(yi)(yi)址(zhi),位(wei)于汶(wen)川縣威州鎮的(de)今汶(wen)川中學后山上。姜(jiang)維(wei)城遺(yi)(yi)(yi)(yi)址(zhi)包(bao)含(han)了(le)新(xin)石器、漢代(dai)(dai)(dai)和宋代(dai)(dai)(dai)等時(shi)期的(de)遺(yi)(yi)(yi)(yi)存(cun),有(you)著豐富的(de)文化內涵(han)。2003年度遺(yi)(yi)(yi)(yi)址(zhi)發掘的(de)宋代(dai)(dai)(dai)遺(yi)(yi)(yi)(yi)存(cun)中發現的(de)遺(yi)(yi)(yi)(yi)跡和遺(yi)(yi)(yi)(yi)物為了(le)解(jie)當時(shi)這一(yi)地(di)區各民族文化、經濟(ji)交流和中央政府的(de)管理提供了(le)重要的(de)實物資料。
傳說蜀(shu)(shu)漢(han)大將(jiang)軍(jun)曾在(zai)汶(wen)(wen)(wen)(wen)川(chuan)一(yi)帶駐防,現存有古(gu)(gu)城(cheng)墻(qiang)(qiang),有人為(wei)之(zhi)(zhi)命名(ming)為(wei)姜(jiang)維(wei)城(cheng)。威(wei)(wei)州鎮(zhen)是(shi)(shi)汶(wen)(wen)(wen)(wen)川(chuan)縣(xian)政治、經濟、文(wen)化、交通中心,是(shi)(shi)阿壩(ba)州的(de)(de)(de)(de)門戶(hu)。這里古(gu)(gu)屬冉毿部,綿(mian)池鎮(zhen)為(wei)郡(jun)、縣(xian)舊址。姜(jiang)維(wei)城(cheng)在(zai)今威(wei)(wei)州鎮(zhen)。自漢(han)代以來所(suo)設(she)汶(wen)(wen)(wen)(wen)江(jiang)、綿(mian)池、汶(wen)(wen)(wen)(wen)山、汶(wen)(wen)(wen)(wen)川(chuan)等建(jian)置皆(jie)以境(jing)內(nei)岷江(jiang)得名(ming)(古(gu)(gu)“汶(wen)(wen)(wen)(wen)”、“岷”通用(yong)),歷代治所(suo)有所(suo)變遷。現為(wei)汶(wen)(wen)(wen)(wen)川(chuan)羌(qiang)(qiang)族(zu)自治縣(xian)。縣(xian)城(cheng)威(wei)(wei)州四(si)面環(huan)山,堡子關雄踞雜谷腦河與岷江(jiang)之(zhi)(zhi)間,有“三山雄秀,二(er)水爭流”之(zhi)(zhi)譽。汶(wen)(wen)(wen)(wen)川(chuan)境(jing)內(nei)的(de)(de)(de)(de)藏羌(qiang)(qiang)歷史上是(shi)(shi)善(shan)戰(zhan)(zhan)的(de)(de)(de)(de)民族(zu),羌(qiang)(qiang)碉(diao)尤其(qi)是(shi)(shi)居(ju)住和軍(jun)事兩用(yong)的(de)(de)(de)(de)建(jian)筑(zhu)。姜(jiang)維(wei)城(cheng)的(de)(de)(de)(de)存在(zai)也恰好(hao)說明這里曾是(shi)(shi)蜀(shu)(shu)漢(han)和少數(shu)民族(zu)發生戰(zhan)(zhan)爭的(de)(de)(de)(de)地方(fang)。古(gu)(gu)城(cheng)墻(qiang)(qiang)全用(yong)泥土夯筑(zhu),盡管經過2000多年(nian)歲月的(de)(de)(de)(de)打磨,垛口(kou)卻依然清晰,滄桑不改偉岸。古(gu)(gu)城(cheng)的(de)(de)(de)(de)風骨、古(gu)(gu)城(cheng)的(de)(de)(de)(de)氣節(jie)、古(gu)(gu)城(cheng)的(de)(de)(de)(de)靈魂和精髓,需要人們用(yong)心靈的(de)(de)(de)(de)觸覺去領悟(wu)、用(yong)精神(shen)的(de)(de)(de)(de)煉爐去融匯、用(yong)生命的(de)(de)(de)(de)真誠去注釋(shi)。從它斑駁破碎(sui)的(de)(de)(de)(de)光(guang)影中,我(wo)看見了古(gu)(gu)代先(xian)賢、三國(guo)蜀(shu)(shu)漢(han)名(ming)將(jiang)姜(jiang)維(wei)叱(chi)咤風云的(de)(de)(de)(de)一(yi)生,甚至看見他為(wei)抵(di)御魏將(jiang)鐘會大軍(jun),點燃(ran)的(de)(de)(de)(de)烽火……