棠陰古鎮(zhen)為省級歷史文化名(ming)鎮(zhen),位于宜黃縣(xian)城東部(bu)的(de)宜水河畔,距縣(xian)城14公(gong)里,為棠陰鎮(zhen)人(ren)民(min)政府所在(zai)地。全鎮(zhen)轄14個行政村,123個村民(min)小組,1個居委會,1.86萬(wan)人(ren),其中(zhong)鎮(zhen)區人(ren)口0.9萬(wan)人(ren)。鎮(zhen)四周青(qing)山環抱,碧水環繞,林茂竹翠,蓮碩(shuo)荷香,鎮(zhen)中(zhong)橋頭鎮(zhen)尾(wei),橋塔相映成趣,古宅(zhai)鱗次櫛比(bi);鎮(zhen)內大街小巷,祠堂各具特色,宅(zhai)院錯落(luo)有致,是宜黃縣(xian)境內惟一(yi)明清贛派建筑群保存完(wan)好的(de)千年古鎮(zhen)。
棠陰贛派建筑(zhu)群保存較完好且(qie)具有(you)代表性的建筑(zhu)有(you)吳家(jia)大院、八府君祠、迎恩塔(ta)、承恩坊、羅(luo)家(jia)大院、日字堂、三讓遺(yi)風、繡花(hua)樓等。
棠陰鎮(zhen)地(di)處武(wu)夷山(shan)脈與雩山(shan)山(shan)脈向贛撫平(ping)原過渡(du)地(di)帶(dai),為丘陵(ling)山(shan)區,境內群山(shan)疊嶂(zhang)逶迤起(qi)伏(fu),宜水蜿蜒穿(chuan)境而過,山(shan)水相連之間,奇峰(feng)異石,秀水清泉等自然景觀(guan)十(shi)分奇特。
位于田西村東(dong)南文家山(shan)附(fu)近,有(you)(you)三個山(shan)峰(feng)并列,中間(jian)主(zhu)峰(feng)較高,形筆架。清(qing)初,君陵(ling)黃氏文人誠初撰有(you)(you)《文筆下硯》一(yi)詩詠(yong)此山(shan)曰(yue):石(shi)毫(hao)誰琢漬清(qing)泉,硯影浮空(kong)遠(yuan)著(zhu)天。想是(shi)黃輿分(fen)壤籍,巨靈(ling)書后擲溪邊。 三青山(shan):位于楊(yang)坊村店(dian)前東(dong)北(bei)5公里,主(zhu)峰(feng)海(hai)拔522.7米,其山(shan)覆蓋多種雜木和茅草(cao),因顏色各(ge)異,深淺不一(yi),有(you)(you)墨綠(lv)、翠(cui)綠(lv)、淡綠(lv),色間(jian)對比明顯,故名(ming)三青山(shan)。
位于白竹村東北6公里,東西走向(xiang),山脊蜿蜒但起伏不大,猶如一直線,海拔400米,其山腰毛竹甚(shen)多。
棺(guan)材石:位(wei)于敬老院以西(xi)宜河中(zhong)心,河面(mian)寬(kuan)闊,水面(mian)平(ping)靜,深達數米,中(zhong)突一長條巨石,形似棺(guan)木浮水,故名之。
靈牌石(shi):位于棺材(cai)石(shi)下游(you)百米許西岸邊,其石(shi)聳立高約1.5米,迎(ying)河(he)面處(chu)平整(zheng)光(guang)滑立于水中,似靈牌故而得名。
交椅(yi)石:位于棠陰中(zhong)洲娘(niang)娘(niang)殿河心,水(shui)(shui)深丈許,河面寬廣,水(shui)(shui)流平穩,中(zhong)突(tu)一巨石于水(shui)(shui)面似(si)犬牙峰(feng),高近1米(mi),峰(feng)腰距水(shui)(shui)深約(yue)半(ban)米(mi)處(chu)有一石坐(zuo)椅(yi),常(chang)藏于水(shui)(shui)中(zhong)不外露,下河洗澡者乘其椅(yi)上,十(shi)分自在。
釣魚臺(tai)(tai):位于龜山(shan)腳下。原名“角弓函(han)”(又(you)名塔下灣)。其(qi)處崖石(shi)(shi)隨(sui)山(shan)腳延伸至河心,數塊平頂(ding)崖石(shi)(shi)沿河岸并列,形似高矮大小不一(yi)的臺(tai)(tai)面,臺(tai)(tai)石(shi)(shi)筆直立于河底(di),水深數米,碧綠回旋,雜魚廣聚,釣魚者多坐于臺(tai)(tai)石(shi)(shi)上垂釣,歷代稱(cheng)其(qi)為釣魚臺(tai)(tai)。
牛足印:位(wei)于田(tian)西村以東3里許有(you)一(yi)大(da)山,上(shang)下(xia)雜木叢生(sheng),中有(you)一(yi)平石(shi)巖,其上(shang)有(you)一(yi)牛腳印,大(da)約(yue)半米,其神話傳(chuan)說(shuo)甚多。
仙水(shui)(shui)巷:棠(tang)陰(yin)東13公里田西村干流1里許(xu),有一(yi)(yi)懸崖峽溝,左右崖壁高(gao)70余米,相對垂(chui)直而(er)(er)立,構成一(yi)(yi)條長60米,寬1米許(xu)的水(shui)(shui)巷,全(quan)石為底(di),水(shui)(shui)深0.4米,清澈如(ru)鏡(jing)。立巷內(nei),抬頭舉目,一(yi)(yi)溪(xi)清水(shui)(shui),從天(tian)而(er)(er)傾,濺起水(shui)(shui)星,迷漫巷空,紛紛揚(yang)揚(yang),降而(er)(er)不停,晴(qing)天(tian)如(ru)雨,炎夏如(ru)秋。繞其崖,登其頂,坐于(yu)平(ping)石溪(xi)口(kou),雜木環抱,涼風(feng)隨來,寒氣襲人。
隱士篩酒(jiu)(即牛(niu)(niu)仫(mu)灑(sa)尿):王家堡西(xi)南(nan)7公里芒種嵊石其上一(yi)(yi)線清(qing)(qing)泉(quan),嶺中(zhong)段左側大山,陡坡貫頂,茅草覆(fu)蓋,叢(cong)中(zhong)微顯一(yi)(yi)懸崖,其上一(yi)(yi)線清(qing)(qing)泉(quan),弧狀而下(xia)達(da)數10米至山腹,旱(han)雨不易,四(si)時不息,似(si)隱士篩酒(jiu),亦似(si)牛(niu)(niu)仫(mu)灑(sa)尿。眾皆稱奇(qi),嘆不絕口。
跳(tiao)泉(quan)坑:鎮之南(nan)4公里宜河西岸,崇山峻(jun)嶺,雜木叢(cong)生,其間有(you)一小(xiao)溪,水源于山岑崖(ya)嶺,蜿(wan)蜒流(liu)至下源山村口與下莊小(xiao)溪相結合(he)后,再沿兩(liang)山間峽(xia)長山谷直下,途徑10余(yu)(yu)處(chu)懸(xuan)崖(ya)陡壁,溪水逐級下跳(tiao),流(liu)2里許進入一小(xiao)潭,再平流(liu)10余(yu)(yu)米,匯(hui)入雞(ji)冠堰水庫。其坑兩(liang)側藤纏(chan)樹(shu)合(he),密不見(jian)日,寒氣逼人。
泉(quan)古(gu)井(jing):位棠陰西南(nan)8公里崖嶺村內,據(ju)清道光十一(yi)年(1831)井(jing)旁所(suo)立碑文載:此井(jing)于宋末元初(1246~1279)由(you)肇其(qi)祖廖春陽所(suo)鑿,始名玉蕓井(jing)。后由(you)張伯琮改名玉泉(quan)井(jing)。井(jing)底沙礫(li)琉亮,泉(quan)清而味(wei)甘美,一(yi)人用而不外溢,眾人用而不竭,飲其(qi)水而壽人。用碗(wan)盛其(qi)泉(quan),觀其(qi)水略凸其(qi)碗(wan),與他泉(quan)比則大異。
棠陰古(gu)鎮為省級歷史文(wen)化名鎮,位于宜(yi)黃縣城(cheng)東(dong)(dong)南(nan)14公里(li)(li)處。當年(nian)湯顯祖的千(qian)秋(qiu)名劇《牡丹亭》就(jiu)在這(zhe)里(li)(li)首次上演。舊時這(zhe)里(li)(li)所產夏布質量全省居一(yi),產品遠銷日本、朝鮮(xian)和東(dong)(dong)南(nan)亞各(ge)國。極盛時十里(li)(li)河(he)埠商船云集(ji)(ji),五(wu)里(li)(li)長街商店(dian)櫛比,有(you)“煙(yan)囪三萬(wan)六、人(ren)口十萬(wan)眾”和“小小宜(yi)黃縣,大大棠陰鎮”之稱譽。這(zhe)里(li)(li)的文(wen)化底蘊十分(fen)豐富(fu),歷史上書院林立,寺廟道(dao)堂遍布,明清建筑(zhu)數量多(duo)也較為獨(du)特。曾有(you)專家贊其四大獨(du)特之處:因(yin)地就(jiu)勢,天人(ren)合一(yi);和諧自然,絕無雷同;寧靜典雅,古(gu)樸清幽;圖案精美。走(zou)進古(gu)鎮棠陰,古(gu)雅的官邸民宅,高(gao)墻幽深的窄巷,卵(luan)石(shi)鋪成(cheng)的踏道(dao),條石(shi)壘砌的臺階,讓觀光者領略到:這(zhe)里(li)(li)是一(yi)個集(ji)(ji)古(gu)代建筑(zhu)、藝術和民俗(su)為一(yi)體的內涵極其豐富(fu)的明清文(wen)化博物館。
棠(tang)(tang)陰(yin)古鎮(zhen)始建于北宋(song)年(nian)(nian)(nian)間,因村莊依山(shan)傍水(shui),故原名陂(po)(po)坪。臨(lin)川一居士吳竦,字敬(jing)文、號八府君(jun),隨父居住于臨(lin)川,其家(jia)(jia)資豐(feng)厚(hou),所擁田(tian)地連(lian)撫接(jie)宜,且喜游山(shan)川。一日游覽到(dao)陂(po)(po)坪,見其山(shan)清水(shui)秀(xiu),風光秀(xiu)麗,以為鐘靈毓(yu)秀(xiu)之寶地,遂于宋(song)天圣九(jiu)年(nian)(nian)(nian)(1031)攜夫人鄒(zou)氏來此肇(zhao)基(ji),并(bing)親手植甘(gan)(gan)(gan)棠(tang)(tang)樹(shu)(shu)于村西南(nan)(nan)通道邊,祝曰:“汝茂(mao),吾子孫(sun)(sun)亦昌茂(mao)”。數年(nian)(nian)(nian)后(hou),吳竦所植甘(gan)(gan)(gan)棠(tang)(tang)樹(shu)(shu)蔥蘢(long)挺拔,茂(mao)然(ran)成蔭(yin)(yin),其子孫(sun)(sun)亦興旺(wang)發達。至(zhi)宋(song)隆興年(nian)(nian)(nian)間,吳竦七代孫(sun)(sun)時(shi),吳家(jia)(jia)人丁家(jia)(jia)業(ye)(ye)更為興旺(wang),遠近他(ta)姓(xing),也相繼遷(qian)入居住,人口(kou)與時(shi)俱(ju)增(zeng),各姓(xing)開基(ji)擴域,業(ye)(ye)盛(sheng)家(jia)(jia)隆。后(hou)人不忘吳竦親植甘(gan)(gan)(gan)棠(tang)(tang)之宏祝,取“甘(gan)(gan)(gan)棠(tang)(tang)茂(mao)蔭(yin)(yin)”之意(yi),改(gai)陂(po)(po)坪為棠(tang)(tang)蔭(yin)(yin),后(hou)又改(gai)稱(cheng)棠(tang)(tang)陰(yin)。明(ming)萬歷(li)年(nian)(nian)(nian)間,因商業(ye)(ye)隆盛(sheng),為江南(nan)(nan)通商貿易中心(xin)地之一。彼時(shi)始稱(cheng)棠(tang)(tang)陰(yin)為“鎮(zhen)”。至(zhi)民國28年(nian)(nian)(nian)(1940)始定(ding)為行政鎮(zhen)。1958年(nian)(nian)(nian)改(gai)稱(cheng)棠(tang)(tang)陰(yin)人民公(gong)社,1985年(nian)(nian)(nian)恢復(fu)鎮(zhen)制(zhi)。
棠(tang)陰(yin)一(yi)(yi)帶(dai)氣候溫和,雨量(liang)充沛,土地肥(fei)沃,河(he)水(shui)(shui)清(qing)澈,適(shi)合種植苧麻(ma)(ma)和茶葉(xie)(xie)。明清(qing)時期,棠(tang)陰(yin)以廣種苧麻(ma)(ma)茶葉(xie)(xie),盛產(chan)夏(xia)布而聞名(ming)。地處發源于宜(yi)黃(huang)南(nan)部崇(chong)山峻(jun)嶺東(dong)麓的(de)(de)宜(yi)河(he)中游,地勢平(ping)坦(tan),河(he)水(shui)(shui)到(dao)此流(liu)速平(ping)緩(huan)、清(qing)澈見底。河(he)床東(dong)西兩岸(an),全是卵石(shi)水(shui)(shui)灘,坦(tan)蕩如砥。是漂白夏(xia)布的(de)(de)較佳場所,凡經這(zhe)一(yi)(yi)帶(dai)河(he)水(shui)(shui)漂流(liu)出來(lai)的(de)(de)夏(xia)布潔白又具(ju)光澤。由于這(zhe)一(yi)(yi)帶(dai)河(he)水(shui)(shui)水(shui)(shui)質好,遠近各地制造的(de)(de)夏(xia)布都要運至(zhi)這(zhe)里漂洗浄白。每年(nian)端午節后,棠(tang)陰(yin)南(nan)自清(qing)浦(現(xian)名(ming)渣堡),北至(zhi)索(suo)湖(hu)一(yi)(yi)帶(dai)全長16華(hua)里的(de)(de)沿河(he)兩岸(an),夏(xia)布接踵覆蓋,猶如地下(xia)銀(yin)河(he),蔚然壯(zhuang)觀。至(zhi)明末清(qing)初,棠(tang)陰(yin)成了全省(sheng)四(si)大著名(ming)的(de)(de)夏(xia)布生產(chan)和集(ji)散中心地之一(yi)(yi)。最(zui)高(gao)年(nian)產(chan)量(liang)達40余萬匹,棠(tang)陰(yin)生產(chan)的(de)(de)夏(xia)布遠銷日本、朝(chao)鮮(xian)、東(dong)南(nan)亞等(deng)國家和地區。隨著工商(shang)業的(de)(de)發展,棠(tang)陰(yin)逐(zhu)漸成為(wei)交通(tong)發達,商(shang)貿興旺的(de)(de)通(tong)商(shang)集(ji)鎮(zhen)。至(zhi)清(qing)乾嘉年(nian)間(1736~1820),棠(tang)陰(yin)已成為(wei)江南(nan)三(san)處負盛名(ming)的(de)(de)夏(xia)布生產(chan)、經營集(ji)鎮(zhen)。據史書(shu)記載(zai),當時棠(tang)陰(yin)鎮(zhen)有(you)3.6萬人(ren)煙(戶),人(ren)口達12萬之多,故當時有(you)“小小宜(yi)黃(huang)縣、大大棠(tang)陰(yin)鎮(zhen)”之稱。
依托豐富的(de)(de)資源優勢,我鎮工業(ye)(ye)形(xing)成了以(yi)水電、礦(kuang)泉(quan)水、紅薯粉絲加(jia)(jia)工、木竹加(jia)(jia)工等為主的(de)(de)工業(ye)(ye)產業(ye)(ye),擁有中(zhong)、小(xiao)型(xing)電站(zhan)10座,裝(zhuang)機容量(liang)達8000千瓦。農業(ye)(ye)方面,全鎮糧食(shi)播種(zhong)面積共40458畝(mu)(mu),其(qi)(qi)中(zhong)早稻11759畝(mu)(mu),中(zhong)稻15808畝(mu)(mu),晚稻12891畝(mu)(mu)。在穩定糧食(shi)生(sheng)產的(de)(de)基礎上,大力發展(zhan)煙葉、制種(zhong)、白蓮、紅薯粉絲加(jia)(jia)工等我鎮的(de)(de)優勢產業(ye)(ye),其(qi)(qi)中(zhong)煙葉1470畝(mu)(mu)、白蓮3610畝(mu)(mu)、雜交制種(zhong)4630畝(mu)(mu),并(bing)形(xing)成了基地化、規(gui)模化、產業(ye)(ye)化的(de)(de)生(sheng)產格局。集鎮建設日(ri)新月異,個體(ti)經濟、商貿(mao)市場繁榮(rong)活(huo)躍。