溫(wen)潤如玉(yu)是一(yi)個(ge)漢語(yu)成語(yu),讀音為wēn rùn rú yù,意思是如美玉(yu)般溫(wen)和柔潤且有(you)光澤。后(hou)多用以比喻(yu)人的(de)(de)品性、容色或言語(yu)的(de)(de)溫(wen)和柔順。多用于描述男子。出自(zi)《國風·秦風·小戎》里有(you)“言念君子,溫(wen)其(qi)如玉(yu)。”
成語溫(wen)潤(run)如玉并沒有(you)(you)原文出處,最為接(jie)近(jin)的(de)是詩經《國風·秦風·小戎(rong)》里有(you)(you)“言念君(jun)子,溫(wen)其(qi)如玉。”
另外,戰(zhan)國楚宋玉《神女賦》中:“貌豐盈以莊姝兮,苞(bao)溫(wen)潤之(zhi)玉顏(yan)(yan)。”也包含溫(wen)潤如玉的(de)意思,但(dan)這里指的(de)是容(rong)顏(yan)(yan),而(er)成語“溫(wen)潤如玉”主要是用來形容(rong)品性的(de)。
以玉(yu)來形容品性(xing),比較全面和直接(jie)的是在《禮(li)記·聘義》中曰:“夫昔者(zhe),君子比德(de)(de)于玉(yu)焉。溫(wen)潤而澤,仁(ren)也(ye)(ye);縝密以栗,知(zhi)也(ye)(ye);廉而不(bu)劌,義也(ye)(ye);垂之(zhi)如(ru)(ru)隊(dui),禮(li)也(ye)(ye);叩之(zhi)其聲清(qing)越(yue)以長,其終詘然,樂也(ye)(ye);瑕不(bu)掩瑜(yu),瑜(yu)不(bu)掩瑕,忠也(ye)(ye);孚尹旁達,信也(ye)(ye);氣如(ru)(ru)白虹(hong),天(tian)也(ye)(ye);精神見(jian)于山川,地也(ye)(ye);圭(gui)璋特達,德(de)(de)也(ye)(ye);天(tian)下莫不(bu)貴者(zhe),道也(ye)(ye)。詩云:‘言念君子,溫(wen)其如(ru)(ru)玉(yu),故(gu)君子貴之(zhi)也(ye)(ye)’。”
“情深不壽,強極(ji)則辱,謙(qian)謙(qian)君子,溫(wen)潤如玉。”金庸在(zai)《書劍恩仇錄》中,借乾隆送(song)陳家洛佩玉上之(zhi)刻字(zi),道(dao)出自己人(ren)生特別(bie)推(tui)崇的境界,正是這四句銘文。
溫潤如(ru)玉這一詞一般情況下描述男子(zi)的(de)(de)(de)比較多,形(xing)容(rong)其性格以及(ji)帶給(gei)周(zhou)圍(wei)人的(de)(de)(de)感(gan)覺。謙(qian)謙(qian)君子(zi),溫潤如(ru)玉,飛揚(yang)跳脫的(de)(de)(de)個性不(bu)屬于謙(qian)謙(qian)君子(zi),因為,玉的(de)(de)(de)光芒(mang)是凜于內(nei)而(er)非形(xing)于外的(de)(de)(de)。雍容(rong)自若(ruo)的(de)(de)(de)神(shen)采,豁達(da)瀟(xiao)灑的(de)(de)(de)風度,不(bu)露鋒芒(mang),不(bu)事張揚(yang),無大(da)悲大(da)喜,無偏執(zhi)激狂,正所謂“寵(chong)辱不(bu)驚,閑看(kan)庭前花開花落;去(qu)留無意,漫隨天外云卷云舒。”而(er)生命的(de)(de)(de)狀態在(zai)這里呈現(xian)出一種成熟的(de)(de)(de)圓潤。
溫潤用(yong)以形容玉石,言其質地細密,光澤柔(rou)和;用(yong)以形容人,指其個性(xing)溫和,性(xing)情(qing)態(tai)度(du)言語等不嚴厲不粗暴,使人感到親切之意。
溫潤如玉(yu)以對(dui)珍貴美玉(yu)的(de)觸感表達對(dui)人物的(de)贊(zan)美,修辭手法(fa)上使用了通感,該詞表達的(de)不止(zhi)限于外在的(de)形(xing)象之美,更多的(de)是指人擁有內在的(de)氣(qi)質風度與(yu)修養內涵。