圭(gui)峰山(shan)(shan)因距(ju)草堂寺不遠,歷(li)來即(ji)為游覽勝地。宋代范仲淹曾(ceng)于(yu)圭(gui)峰月下游宴,聽(ting)笛聲依山(shan)(shan)而(er)起(qi),后回憶此事,有“安得(de)如(ru)圭(gui)峰月,依高松聽(ting)吹笛乎”之語(yu),此景得(de)名(ming)于(yu)此。
從西(xi)安市走西(xi)萬路(lu)到(dao)達灃峪口(kou),然后沿(yan)環山旅游(you)路(lu)向西(xi)行不(bu)遠,就會(hui)遠遠看見秦嶺山脈西(xi)南向有一(yi)山峰拔地而起,在(zai)(zai)群嶺中突兀(wu),依(yi)伴(ban)大山,俯臨平原(yuan),峰頂尖峭,直插天際,這就是戶縣的圭峰山了。如果(guo)從秦嶺長(chang)安高山流水別(bie)墅區眺(tiao)望圭峰,山峰更顯得(de)奇險秀峻美,所以,在(zai)(zai)當(dang)地有鄠邑的山長(chang)安的景之說。
圭峰山(shan)位于鄠(hu)邑區東南17公里(li)的太平峪西(xi)側(ce),海(hai)拔1498.2米,從北(bei)面(mian)觀(guan),似(si)古代圭玉。民國(guo)二十二年《重修戶縣志(zhi)》曰:“山(shan)峰重疊似(si)圭”,故謂之圭峰山(shan)。當地人喜(xi)歡稱(cheng)尖山(shan)。圭峰三面(mian)臨空絕(jue)壁,南面(mian)一(yi)嶺相連,可(ke)攀上峰頂。圭峰在唐時即為名(ming)山(shan),因唐時名(ming)僧定惠法(fa)師(shi)曾(ceng)在山(shan)上建寺(圭峰寺)并從事(shi)禪誦而得名(ming)。
圭(gui)(gui)峰山(shan)上(shang)(shang)(shang)有池(chi),秋月射(she)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi),澄澈(che)如鏡。《重(zhong)修戶縣志》記(ji)載:“圭(gui)(gui)峰曾有別墅,暮山(shan)紫翠,橫(heng)絕天(tian)(tian)表,月高(gao)露下,群動漸(jian)息,忽有笛聲自西山(shan)而起,上(shang)(shang)(shang)拂云漢,下滿(man)林(lin)壑,清風自發,長(chang)煙(yan)不生,聽(ting)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi),天(tian)(tian)人物灑然如在冰壺(hu)中也(ye)。”圭(gui)(gui)峰之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)美如此(ci),故有“圭(gui)(gui)峰夜(ye)月”之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)稱。秋晚,月明(ming)(ming)星(xing)稀之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)夜(ye),于(yu)圭(gui)(gui)峰山(shan)下,仰(yang)首(shou)明(ming)(ming)月,懸(xuan)(xuan)與暮天(tian)(tian)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)際(ji),掛與青(qing)山(shan)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)頂,玉盤清寒,萬山(shan)寂寥,格外(wai)嫵(wu)媚。圭(gui)(gui)峰山(shan)虛空崖(ya)下,有四(si)(si)泉,成四(si)(si)潭,稱“夜(ye)月池(chi)”,每當秋夏之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)夜(ye),明(ming)(ming)月高(gao)懸(xuan)(xuan),銀光(guang)灑瀉,四(si)(si)池(chi)清澈(che)如鏡,宛生四(si)(si)個(ge)月亮(liang),俯(fu)視四(si)(si)池(chi)泛月四(si)(si)輪,上(shang)(shang)(shang)仰(yang)壁崖(ya),映月四(si)(si)面,故有“天(tian)(tian)上(shang)(shang)(shang)一輪月,圭(gui)(gui)峰十二(er)圓”。