土耳(er)其(qi)人(ren)的(de)(de)(de)語(yu)言(yan)使用人(ren)口4000多萬,其(qi)中有(you)(you)150多萬在塞浦路斯、歐洲東南部。現代規范標準(zhun)語(yu)形(xing)(xing)成于(yu)20世(shi)紀30~50年代。元(yuan)(yuan)(yuan)音(yin)(yin)和(he)諧是土耳(er)其(qi)語(yu)的(de)(de)(de)突出特征之一。除(chu)借詞(ci)外,一個詞(ci)的(de)(de)(de)所有(you)(you)元(yuan)(yuan)(yuan)音(yin)(yin)必須屬于(yu)同一個類(lei)別(前(qian)(qian)元(yuan)(yuan)(yuan)音(yin)(yin)或后(hou)元(yuan)(yuan)(yuan)音(yin)(yin)),如(ru)sarg?(繃帶)中a和(he)?均屬后(hou)元(yuan)(yuan)(yuan)音(yin)(yin),而sergi(展覽)中e和(he)i均屬前(qian)(qian)元(yuan)(yuan)(yuan)音(yin)(yin)。有(you)(you)些附(fu)(fu)(fu)加成分(fen)(fen)(fen)的(de)(de)(de)元(yuan)(yuan)(yuan)音(yin)(yin)因詞(ci)根中元(yuan)(yuan)(yuan)音(yin)(yin)類(lei)別的(de)(de)(de)不同而異,如(ru)g?r-ür-üm(我看見)的(de)(de)(de)附(fu)(fu)(fu)加成分(fen)(fen)(fen)元(yuan)(yuan)(yuan)音(yin)(yin)用ü與詞(ci)根的(de)(de)(de)?取得和(he)諧。土耳(er)其(qi)語(yu)是粘著(zhu)型語(yu)言(yan),語(yu)法范疇(chou)通過在詞(ci)根上附(fu)(fu)(fu)加各種附(fu)(fu)(fu)加成分(fen)(fen)(fen)來表示。這些附(fu)(fu)(fu)加成分(fen)(fen)(fen)大都是可以分(fen)(fen)(fen)析(xi)的(de)(de)(de)。名(ming)詞(ci)有(you)(you)數、格等變化(hua),如(ru)ev-ler-in(房子的(de)(de)(de)),-ler表示復數,-in表示所有(you)(you)格。動詞(ci)有(you)(you)態(tai)、式、時、人(ren)稱以及動名(ming)詞(ci)、形(xing)(xing)動詞(ci)、副(fu)動詞(ci)等范疇(chou)。土耳(er)其(qi)語(yu)除(chu)主要的(de)(de)(de)伊斯坦布爾方(fang)言(yan)外,還有(you)(you)西部方(fang)言(yan)、卡斯莫努方(fang)言(yan)、東北(bei)方(fang)言(yan)和(he)科尼亞(ya)方(fang)言(yan)等。
土耳其語(yu)有29個字母(mu),其中元音字母(mu)8個,輔(fu)音字母(mu)21個。
語音(yin)(yin)(yin)方面:土耳其語的最(zui)顯著特點是元(yuan)音(yin)(yin)(yin)和諧(xie),既有(you)(you)顎化變體又有(you)(you)唇化變體。顎化和諧(xie)建立在前元(yuan)音(yin)(yin)(yin)(e 、i 、?、ü)和后元(yuan)音(yin)(yin)(yin)(a 、? 、o 、u)相區別的基礎上(shang)。元(yuan)音(yin)(yin)(yin)有(you)(you)多套分類(lei)標準(zhun),比如:a e ? i 屬于(yu)非圓唇音(yin)(yin)(yin),o ? u ü屬于(yu)圓唇音(yin)(yin)(yin);? i u ü 稱為窄音(yin)(yin)(yin),a e o ?稱為寬音(yin)(yin)(yin)。通常是一(yi)個詞的所有(you)(you)元(yuan)音(yin)(yin)(yin)必須屬于(yu)同一(yi)個類(lei)別(前列(lie)(lie)或(huo)后列(lie)(lie)),而(er)且后綴的元(yuan)音(yin)(yin)(yin)也要根據(ju)詞根元(yuan)音(yin)(yin)(yin)的類(lei)別而(er)變化。
除了(le)元音和諧,輔音和諧規則(ze)也是重要的語音規則(ze),直接(jie)關系到很多詞綴的接(jie)續。
詞(ci)(ci)(ci)法方面(mian),土(tu)(tu)耳(er)(er)其語(yu)(yu)(yu)(yu)的(de)重(zhong)要特點(dian)為(wei)(wei)人(ren)(ren)稱領屬(shu)詞(ci)(ci)(ci)綴,即在(zai)中心(xin)詞(ci)(ci)(ci)后(hou)加上(shang)對(dui)應的(de)詞(ci)(ci)(ci)綴,表(biao)示所屬(shu)人(ren)(ren)稱。此(ci)外(wai),沒有所謂(wei)的(de)介詞(ci)(ci)(ci),介詞(ci)(ci)(ci)的(de)功能又加在(zai)詞(ci)(ci)(ci)干后(hou)的(de)位格、從格、向格詞(ci)(ci)(ci)綴承(cheng)擔。在(zai)句(ju)(ju)(ju)法方面(mian),任(ren)何句(ju)(ju)(ju)子(zi)的(de)結尾(wei)的(de)謂(wei)語(yu)(yu)(yu)(yu)都有和(he)主語(yu)(yu)(yu)(yu)一(yi)致的(de)人(ren)(ren)稱詞(ci)(ci)(ci)綴,因此(ci)主語(yu)(yu)(yu)(yu)常(chang)常(chang)省(sheng)略。土(tu)(tu)耳(er)(er)其語(yu)(yu)(yu)(yu)的(de)基本特點(dian)是(shi)依靠增加后(hou)綴以標(biao)志(zhi)語(yu)(yu)(yu)(yu)法含義。在(zai)英語(yu)(yu)(yu)(yu)使(shi)用(yong)(yong)代名詞(ci)(ci)(ci)引導的(de)獨立子(zi)句(ju)(ju)(ju)的(de)場合,土(tu)(tu)耳(er)(er)其語(yu)(yu)(yu)(yu)傾向于使(shi)用(yong)(yong)名詞(ci)(ci)(ci)短語(yu)(yu)(yu)(yu),比如復句(ju)(ju)(ju)“我知道你是(shi)好人(ren)(ren)”土(tu)(tu)語(yu)(yu)(yu)(yu)表(biao)達為(wei)(wei)“我知道你的(de)是(shi)好人(ren)(ren)”。動詞(ci)(ci)(ci)句(ju)(ju)(ju)謂(wei)語(yu)(yu)(yu)(yu)后(hou)置(zhi),謂(wei)語(yu)(yu)(yu)(yu)動詞(ci)(ci)(ci)的(de)表(biao)達形式基本可以概括為(wei)(wei):詞(ci)(ci)(ci)干+體態詞(ci)(ci)(ci)綴+時態人(ren)(ren)稱詞(ci)(ci)(ci)綴。此(ci)外(wai),定(ding)語(yu)(yu)(yu)(yu)、定(ding)語(yu)(yu)(yu)(yu)從句(ju)(ju)(ju)前置(zhi)。約占土(tu)(tu)耳(er)(er)其全國(guo)人(ren)(ren)口(kou)的(de)百分(fen)之九十的(de)土(tu)(tu)耳(er)(er)其人(ren)(ren)使(shi)用(yong)(yong)土(tu)(tu)耳(er)(er)其語(yu)(yu)(yu)(yu)。
土耳其語字母
A a
B b
C c
? ?
D d
E e
F f
G g
? ?
H h
I ?
? i
J j
K k
L l
M m
N n
O o
? ?
P p
R t
S s
??
T t
U u
ü ü
V v
Y y
Z z
字母和國際(ji)音標順序(xu)
a [ɑ]
b [b]
c [d?]
? [t?]
d [d]
e [?]
f [f]
g [ɡ]
? [?]
h [h]
? [?]
i [i]
j [?]
k [k]
l [l]
m [m]
n [n]
o [?]
? [?]
p [p]
r [r]
s [s]
? [?]
t [t]
u [u]
ü [y]
v [v]
y [j]
z [z]
注:字(zi)母??也表示其前的元音是(shi)長元音
語音系統
土耳其(qi)語的(de)拼寫非(fei)常有規律,每個(ge)字母只有一個(ge)固定的(de)發音:(不(bu)會像是(shi)英文例如good 跟 giant 里的(de)g發音不(bu)同(tong),或是(shi)god里的(de)o跟good里的(de)o發音不(bu)同(tong))
?=/?/
j=/?/
?=/t?/
c=/d?/
y=/j/
?=/?/或者/?/
ü=/y/
?=/?/
?=/t?/
c=/d?/
?=/?/
j=/?/
如:?ocuk/[t??d?uk]、ocak/[?d?ak]、?ubat/[?ubat]、jale/[?al?]
土耳其語PALATAL輔音練習
ke [c?] ki [ci] kü [c?] k? [c?]
ge [??] gi [?i] gü [??] g? [??]
土耳其語字母
A a
B b
C c
D d
E e
F f
G g
? ?
H h
I ?
? i
J j
K k
L l
M m
N n
O o
P p
R r
S s
? ?
T t
U u
ü ü
V v
Y y
Z z
注意有點的(de)?(小寫(xie)(xie)為i)和(he)沒有點的(de)I(小寫(xie)(xie)為?)是完全不同(tong)(tong)的(de)兩個字(zi)(zi)(zi)母,每個都有各自(zi)的(de)大小寫(xie)(xie)字(zi)(zi)(zi)母形式。有些文(wen)字(zi)(zi)(zi)處理(li)軟件,在編(bian)輯土(tu)耳其語(yu)文(wen)字(zi)(zi)(zi)時(shi),能(neng)正確(que)地處理(li)?←→i和(he)I←→?這(zhe)兩組與其他字(zi)(zi)(zi)母不同(tong)(tong)的(de)大小寫(xie)(xie)轉(zhuan)換。
采(cai)用土(tu)耳(er)其(qi)語(yu)字母(或修改自土(tu)耳(er)其(qi)語(yu)字母)的語(yu)言:土(tu)耳(er)其(qi)語(yu)、土(tu)庫曼語(yu)、阿塞拜疆語(yu)、烏茲(zi)別(bie)克語(yu)、韃(da)(da)靼(da)語(yu)(俄羅(luo)斯政(zheng)府規(gui)定韃(da)(da)靼(da)語(yu)采(cai)用西里(li)爾字母,但韃(da)(da)靼(da)政(zheng)府強(qiang)烈(lie)反對(dui))、奧塞梯(ti)語(yu)(1923年-1937年)。
語法編輯
土耳其語有非常(chang)典型的(de)元音(yin)和(he)諧(xie)系統,后(hou)綴的(de)元音(yin)必須和(he)詞根的(de)最(zui)后(hou)一(yi)個(ge)元音(yin)一(yi)致。
基本語序:
形容詞(ci)一般處于名詞(ci)之前(qian)
副詞置(zhi)于動詞之前
主語和賓(bin)語都(dou)位于動詞之前
土耳(er)其語的(de)后綴非常靈活,可以用任何動詞派生出(chu)使動、被(bei)動、名物化等形(xing)式,而且(qie)詞素的(de)順序相當嚴格:
Avrupa歐洲
Avrupa-l? 歐(ou)洲的/歐(ou)洲人
Avrupa-l?-la? 變成(cheng)歐洲人
Avrupa-l?-la?-t?r 使變成歐(ou)洲人
Avrupa-l?-la?-t?r-ama 無法使變成歐洲(zhou)人
Avrupa-l?-la?-t?r-ama-d?k 無法使變成歐洲人(ren)的人(ren)
Avrupa-l?-la?-t?r-ama-d?k-lar 無法使變成歐(ou)洲人的人們(men)
Avrupa-l?-la?-t?r-ama-d?k-lar-?m?z 我們無(wu)法使(shi)變成歐洲(zhou)人(ren)的(de)人(ren)們
Avrupa-l?-la?-t?r-ama-d?k-lar-?m?z-dan 我們(men)無法使變成歐洲(zhou)人的人們(men)的其中一個人
Avrupa-l?-la?-t?r-ama-d?k-lar-?m?z-dan m?? 是不(bu)是我們無法(fa)使變(bian)成歐洲人的人們的其中一個人
Avrupa-l?-la?-t?r-ama-d?k-lar-?m?z-dan m?s?n?z? 你們(men)是不是我們(men)無(wu)法歐洲化的其中一個人
根(gen)據名詞最后(hou)(hou)一個元音(yin)的前/后(hou)(hou)和圓唇/非圓唇特征(zheng)和輔音(yin)韻尾(wei)的有無,格(ge)的構造(zao)方式(shi)可以概括如下:
格
房子(前-非圓唇)
村(前-圓唇)
蜂(feng)蜜(后(hou)-非圓唇)
腳(后-圓唇)
橋(qiao)((前-圓唇(chun)-無輔音韻尾(wei))
主格
ev
k?y
bal
kol
k?prü
屬格
ev-in
k?y-ün
bal-?n
kol-un
k?prü-nün
賓格
ev-i
k?y-ü
bal-?
kol-u
k?prü-yü
向格
ev-e
k?y-e
bal-a
kol-a
k?prü-ye
位置格
ev-de
k?y-de
bal-da
kol-da
k?prü-de
離格
ev-den
k?y-den
bal-dan
kol-dan
k?prü-den
土耳其語文字
格的用法:
屬(shu)格:必須(xu)和領屬(shu)后綴連(lian)用(yong)。關系句(ju)中的主語用(yong)屬(shu)格表(biao)示:benim bu yaz g?r-dük-ler-im “我(benim=屬(shu)格)今年夏天所看(kan)到的東西”賓(bin)(bin)(bin)格:只表(biao)示定(ding)賓(bin)(bin)(bin)語(ev-i g?rdüm:“我看(kan)見(jian)了那(nei)個(ge)房子(zi)”),當賓(bin)(bin)(bin)語是無定(ding)時(shi),則不能用(yong)賓(bin)(bin)(bin)格(bir ev g?rdüm:“我看(kan)見(jian)了某個(ge)房子(zi)”)。向格:向格表(biao)示動作(zuo)朝向的方(fang)向或(huo)間接受事。
表達領(ling)(ling)屬(shu)關系時,必(bi)須(xu)使(shi)用雙重標記(ji),領(ling)(ling)屬(shu)者(zhe)帶(dai)有屬(shu)格(ge),而被領(ling)(ling)屬(shu)者(zhe)帶(dai)從屬(shu)后綴:
房子(zi)(前-非圓唇)
村(前-圓唇)
蜂蜜(后-非圓唇)
腳(后-圓唇)
橋((前-圓唇(chun)-無輔音韻尾)
我
ev-im
k?y-üm
bal-?m
kol-um
k?prü-m
你
ev-in
k?y-ün
bal-?n
kol-un
k?prü-n
他
ev-i
k?y-ü
bal-?
kol-u
k?prü-sü
我們
ev-imiz
k?y-ümüz
bal-?m?z
kol-umuz
k?prü-müz
你們
ev-iniz
k?y-ünüz
bal-?n?z
kol-unuz
k?prü-nüz
他們
ev-leri
k?y-leri
bal-lar?
kol-lar?
k?prü-leri
例如:
oda-n?nkap?-s?
房間屬格(ge)門第三人稱單數從(cong)屬后綴
房(fang)間的門(men)odan?n kap?s??oban-?nev-i
牧羊人屬(shu)格房(fang)子第三人稱(cheng)單數從屬(shu)后綴
牧羊人(ren)的房子(zi)?oban?n evi
有時候,屬格可以省(sheng)略(lve):Cümhurba?kan-?共(gong)和國(guo)的總理
Ulus Meydan-?國家廣場
土耳其語材料補(bu)語不符(fu)合以上的規則(ze),因(yin)為(wei)這些補(bu)語被當(dang)作形容詞(ci)使用,因(yin)此領屬(shu)者不帶屬(shu)格,被領屬(shu)者也沒有從屬(shu)后(hou)綴(zhui):
ta? k?prü石橋(不(bu)能說*ta?-?nk?prü-sü或(huo)者(zhe)*ta?k?prü-sü)
tahtakutu木頭箱子
ta? k?prü中的ta?”石頭(tou)”和(he)büyük k?prü“大(da)橋”中büyük“大(da)”都(dou)扮演同(tong)樣的語(yu)法角色(se),都(dou)是修飾名(ming)詞的形容補語(yu)。
必須在第三(san)人稱單數的(de)從(cong)屬后(hou)(hou)綴(zhui)-i/-ü/-?/-u/-si/-sü/-s?/-su和格后(hou)(hou)綴(zhui)之(zhi)間(jian)加上-n-:
第三(san)人稱單(dan)數從屬后(hou)綴的格
格
他的橋
他的門
主格
k?prü-sü
kap?-s?
賓格
k?prü-sü-nü
kap?-s?-n?
與格
k?prü-sü-ne
kap?-s?-na
位置格
k?prü-sü-nde
kap?-s?-nda
離格
k?prü-sü-nden
kap?-s?-ndan
目前,國內(nei)開設土耳其語專業(ye)的高等院(yuan)校(xiao)有:北京外國語大(da)學(xue)、中國傳媒大(da)學(xue)、解放軍外國語學(xue)院(yuan)、上海外國語大(da)學(xue)、西安外國語大(da)學(xue)(2012年新增)、北京語言大(da)學(xue)(2017年新增)、廣(guang)東(dong)外語外貿大(da)學(xue)、浙江外國語學(xue)院(yuan)
包括筆(bi)譯(yi)、口譯(yi)、同聲傳譯(yi)、本地化、視頻聽譯(yi)、涉外會議(yi)翻譯(yi)。
英語
土耳其語
Welcome
Ho? geldin.
Hello
Merhaba,Selam,?yi günler
How are you?
I'm fine, thanks. And you?
Nas?ls?n?z?
?yiyim te?ekkür ederim, siz nas?ls?n?z.
Long time no see
Ne zamand?r/ka? zamand?r g?rü?medik.
What's your name?
My name is ...
?sminiz nedir?
?smim ...
Where are you from?
I'm from ...
Nerelisin?
...l?y?m
...liyim
...den
..dan
Pleased to meet you
Tan??t???m?za memnun oldum /Memnun oldum
Good morning
Günayd?n
Good afternoon
Günayd?n, ?yi günler
Good evening
?yi ak?amlar.
Good night
?yi geceler.
Goodbye
Ho??akal/Güle güle.
Good luck
?yi ?anslar!
Cheers/Good health!
?erefe!
Have a nice day
?yi günler!
Bon appetit
Afiyet olsun!
Bon voyage
?yi yolculuklar!Güle güle!
I understand
Anl?yorum.
I don't understand
Anlam?yorum,Anlamad?m.
Please speak more slowly
Lütfen daha yava? konu?un.
Please write it down
Lütfen yaz?n?z.
Do you speak English?
?ngilizce biliyor musun?
Do you speakTurkish?
Yes, a little
Türk?e biliyor musun?
?ok az Türk?e biliyorum.
Speak to me inTurkish
Türk?e konu?.
How do you say ... inTurkish?
Türk?e'de ... nas?l denir?
Excuse me
?zninizle.
How much is this?
Ne kadar?
Sorry
Pardon.
Thank you
(Response)
Te?ekkür ederim,?ok te?ekkür ederim
Te?ekkürler, Sa?ol, Sa?olun
Bir ?ey de?il.
Where's the toilet?
Tuvalet nerede?
This gentleman/lady will pay for everything
Bu bey/bu han?m, her ?eyi ?deyecek
Would you like to dance with me?
Bu dans? bana lütfeder misiniz?
I love you
Seni seviyorum.
Get well soon
Ge?mi? olsun.
Go away!
Git! Git buradan!
Leave me alone!
Beni yaln?z b?rak?n!
Help!
Fire!
Stop!
?mdat!
Yang?n!
Dur!
Call the police!
Polis ?a??r?n!
Merry Christmas and Happy New Year
?yi Noeller ve Mutlu Y?llar.
Happy Easter
Paskalya yortunuz kutlu olsun.
Happy Birthday
Do?um günün kutlu olsun.
My hovercraft is full of eels
Benim hovercraft y?lan bal??? dolu.
One language is never enough
Bir dil asla yeterli de?ildir.