劉(liu)(liu)墉(yong)(1720~1805年(nian)1月24日),字崇如(ru),號石(shi)庵,山(shan)東諸城人,清(qing)代政(zheng)治家、書法家,首席(xi)軍(jun)機大臣(chen)劉(liu)(liu)統勛長子。
乾隆十六年(nian)(nian)(1751年(nian)(nian)),考(kao)中進士(shi),先后(hou)(hou)歷任(ren)安徽(hui)學(xue)(xue)(xue)政(zheng)(zheng)、江(jiang)(jiang)蘇學(xue)(xue)(xue)政(zheng)(zheng)、太原知(zhi)(zhi)府(fu)、冀寧道臺(tai)、江(jiang)(jiang)寧知(zhi)(zhi)府(fu)、江(jiang)(jiang)西鹽驛道、陜西按察(cha)(cha)使、內(nei)閣(ge)學(xue)(xue)(xue)士(shi)、湖南(nan)巡撫。乾隆四(si)十七(qi)年(nian)(nian)(1782年(nian)(nian))初調入京師后(hou)(hou),歷任(ren)都(dou)察(cha)(cha)院左都(dou)御史(shi)、工部尚(shang)(shang)書(shu)兼(jian)吏(li)部尚(shang)(shang)書(shu)、吏(li)部尚(shang)(shang)書(shu)兼(jian)兵(bing)部尚(shang)(shang)書(shu)、協辦(ban)大(da)學(xue)(xue)(xue)士(shi)兼(jian)吏(li)部尚(shang)(shang)書(shu)。尚(shang)(shang)書(shu)房總(zong)師傅、管理國子(zi)(zi)監事務大(da)臣(chen)等職。官至吏(li)部尚(shang)(shang)書(shu)、體(ti)仁閣(ge)大(da)學(xue)(xue)(xue)士(shi)、太子(zi)(zi)太保。劉墉以為官清廉(lian)著稱,深得百姓信賴,早(zao)在(zai)任(ren)江(jiang)(jiang)寧知(zhi)(zhi)府(fu)時就獲贊譽“少時知(zhi)(zhi)江(jiang)(jiang)寧府(fu),頗(po)以清介持躬,名播海內(nei),婦(fu)人女子(zi)(zi)無不(bu)服其品(pin)誼,至以包孝肅(su)比之(zhi)”,朝鮮(xian)使臣(chen)稱贊。以奉公守法、清正(zheng)廉(lian)潔聞名于世。
嘉慶九年十二月(1805年1月),劉墉(yong)去(qu)世,時年八十五(wu)歲,追贈太子太保,謚號文(wen)清。劉墉(yong)書法(fa)造(zao)詣深厚(hou),是當時著名的帖學(xue)大家,有“濃墨(mo)宰相”之稱(cheng)。
康(kang)熙五十九(jiu)年(1720年),劉(liu)(liu)墉出生(sheng)于(yu)山(shan)東諸城,家族(zu)是(shi)名(ming)門望族(zu),其(qi)曾祖(zu)父劉(liu)(liu)必顯在順治年間官至戶部廣(guang)西司員(yuan)外(wai)郎(lang),祖(zu)父劉(liu)(liu)棨在康(kang)熙年間官至四(si)川布(bu)政使,父親劉(liu)(liu)統勛則是(shi)乾隆(long)朝的一代名(ming)臣。劉(liu)(liu)墉成長在名(ming)門相府,家族(zu)成員(yuan)世代為(wei)官,自小受(shou)到良(liang)好(hao)的教育。
乾隆十六年(nian)(1751年(nian)),劉墉因為(wei)父親關系,以恩蔭舉人(ren)身(shen)份參加當年(nian)會試和(he)殿試,考中二甲第二名進士,被授(shou)予翰林院庶吉(ji)士,在散館擔任編(bian)修(xiu),不久又升遷為(wei)侍講,成為(wei)其步入仕途的起點。
乾隆二十年(nian)(1755年(nian))十月,劉(liu)墉的父(fu)(fu)親劉(liu)統(tong)勛(xun)因為(wei)辦理(li)軍務失宜被(bei)下獄,劉(liu)墉受(shou)牽(qian)連(lian)也(ye)被(bei)懲(cheng)治(zhi)。后來父(fu)(fu)子得(de)到寬釋(shi),劉(liu)墉被(bei)降為(wei)翰林院編修(xiu)。
乾(qian)隆(long)二(er)十(shi)一年(1756年)六(liu)月,劉墉(yong)(yong)(yong)擔任(ren)(ren)廣西鄉(xiang)試(shi)正考官(guan)。十(shi)月,被提拔(ba)為(wei)安(an)徽(hui)學政(zheng)。劉墉(yong)(yong)(yong)前往安(an)徽(hui)赴(fu)任(ren)(ren)前,乾(qian)隆(long)還(huan)特意召見并賜(si)詩,其(qi)中有“海岱高(gao)門(men)第,瀛洲新翰林”之句(ju),意思是希(xi)望劉墉(yong)(yong)(yong)能(neng)夠不辱(ru)門(men)楣、有所(suo)建樹。劉墉(yong)(yong)(yong)在(zai)任(ren)(ren)期間針對當時貢生、監生管理混亂的(de)狀況,上疏“請(qing)州(zhou)縣(xian)約束(shu)貢監,責令察優(you)劣”,并提出(chu)切(qie)實可(ke)行的(de)補救辦法(fa),得到皇帝肯定。
乾(qian)(qian)隆(long)二十四年(1759年)十月,劉墉調任(ren)江(jiang)蘇學政(zheng)(zheng),赴任(ren)前(qian)乾(qian)(qian)隆(long)皇(huang)帝仍有(you)詩相贈,可(ke)見其(qi)對劉墉抱有(you)厚望。劉墉也不辱使命(ming),為(wei)政(zheng)(zheng)嚴(yan)肅認真,出任(ren)學政(zheng)(zheng)時按(an)試揚(yang)州(zhou),因為(wei)把關嚴(yan)格(ge),使得(de)一些想以作弊蒙混過關者(zhe)最后不敢入場。他還上書皇(huang)帝稱:“生監(jian)中滋事(shi)妄為(wei)者(zhe),府州(zhou)縣官多所瞻顧,不加創(chuang)艾。(行政(zheng)(zheng)官員)既畏(wei)刁民,又畏(wei)生監(jian),兼畏(wei)胥役,以致遇事(shi)遲疑,皂白不分,科罪之后,應責革(ge)者(zhe),并不責革(ge),實(shi)屬阘茸(rong)怠玩,訟棍蠹吏,因得(de)互售其(qi)奸。”這(zhe)一看(kan)法深(shen)刻(ke)又切中時弊,深(shen)受乾(qian)(qian)隆(long)皇(huang)帝賞識,稱贊其(qi)“知(zhi)政(zheng)(zheng)體”。
乾(qian)隆二十七年(nian)(1762年(nian)),劉墉被任命為(wei)山西(xi)太原知府。
乾(qian)隆三十年(1765年),升(sheng)任冀寧道臺。
乾隆三十一年(nian)(nian)(1766年(nian)(nian)),劉墉因(yin)失察所屬陽曲縣令段成(cheng)功貪侵(qin)國庫銀兩,按律革職被判極刑,但乾隆皇帝愛(ai)其才,加(jia)恩詔(zhao)免,僅發配軍臺效(xiao)力贖(shu)罪,
乾隆三十(shi)二年(1767年),被赦免,釋還,在(zai)修書(shu)處(chu)擔任行走。
乾隆三十(shi)四年(1769年),劉墉(yong)因父親(qin)的(de)緣故被(bei)重新起用,授予江寧知府。劉墉(yong)十(shi)分珍視這次機(ji)會(hui),為政公正清廉,聲名遠(yuan)播,百(bai)姓嘆服(fu)劉墉(yong)的(de)品行,將(jiang)其比為宋(song)朝的(de)包拯。
乾隆三十七年(1772年),劉(liu)墉(yong)調任陜西(xi)按察使。
乾隆三十八(ba)年(1773年),劉統勛(xun)病故,劉墉辭官回家服(fu)喪。
乾隆四(si)十一年(nian)(1776年(nian)),劉(liu)墉服喪期滿,還京,清廷(ting)念劉(liu)統勛多年(nian)功績,詔授劉(liu)墉內(nei)閣學士,任職(zhi)南書房。十月又任《四(si)庫全(quan)書》館副總裁,并派辦(ban)《西域圖志(zhi)》及《日下舊聞考》總裁。
乾隆四十二年(1777年)七月,充江南鄉(xiang)試正考(kao)官,不(bu)久后復任(ren)(ren)江蘇學政。在(zai)任(ren)(ren)期間,劉墉曾劾舉秦州舉人徐述(shu)夔著作悖逆,建議(yi)按律懲(cheng)辦(ban),年底因辦(ban)事有功和(he)督學政績顯著,遷(qian)戶部右(you)侍(shi)(shi)郎(lang),后又調吏部右(you)侍(shi)(shi)郎(lang)。
乾隆四(si)十五(wu)年(nian)(1780年(nian)),劉墉升任(ren)湖(hu)南巡撫。當時湖(hu)南多處受災,一(yi)(yi)些無(wu)災州縣(xian)盜案迭(die)起,貪(tan)官(guan)污吏猖獗。劉墉到(dao)任(ren)后一(yi)(yi)面查(cha)明情由,據實彈劾貪(tan)官(guan)污吏,建(jian)議(yi)嚴辦。一(yi)(yi)面稽查(cha)庫存,修(xiu)筑城郭(guo)建(jian)倉儲谷,賑濟(ji)災民。僅(jin)一(yi)(yi)年(nian)余,庫銀充實,民糧豐足(zu),劉墉得(de)到(dao)當地(di)百姓(xing)愛戴(dai)。
乾隆(long)四十六年(1781年),劉墉升任為都察(cha)院左都御史(shi)。
乾(qian)隆四十七年(nian)(1782年(nian))三(san)月,直(zhi)南(nan)書房,不(bu)久(jiu)又(you)充任(ren)三(san)通館總裁。同(tong)年(nian),御史錢(qian)(qian)灃(feng)(feng)彈劾(he)山東巡(xun)撫國泰(tai)貪縱(zong)營(ying)私,劉(liu)(liu)(liu)墉(yong)奉旨偕(xie)同(tong)和(he)珅(shen)、錢(qian)(qian)灃(feng)(feng)趕赴山東濟南(nan)府(fu)審理此案,期間(jian),和(he)珅(shen)有意偏袒國泰(tai),錢(qian)(qian)灃(feng)(feng)據理力爭,劉(liu)(liu)(liu)墉(yong)主持正義(yi),終使國泰(tai)伏法,后(hou)來民間(jian)曾據此事寫成(cheng)通俗小說(shuo)《劉(liu)(liu)(liu)公案》。同(tong)年(nian),遷工(gong)部尚(shang)書,任(ren)上書房總師傅(fu)。當(dang)時和(he)珅(shen)炙(zhi)手可熱,劉(liu)(liu)(liu)墉(yong)也只能“委蛇其間(jian),惟(wei)以滑(hua)稽(ji)悅容其間(jian)”,表現(xian)出其為(wei)人和(he)為(wei)官(guan)的另一(yi)面,面對乾(qian)隆專寵于和(he)珅(shen),劉(liu)(liu)(liu)墉(yong)只好(hao)靜默(mo)自守(shou)、虛與委蛇。
乾隆四十八年(1783年),劉(liu)墉升任(ren)直隸(li)總(zong)督、協辦大(da)學士(shi),兼(jian)理國(guo)子監(jian)事務。
乾(qian)隆(long)五(wu)十(shi)一年(1786年),任職玉(yu)牒館副總裁(cai)。但在(zai)此(ci)后數(shu)年里,劉墉不斷犯錯,官聲(sheng)漸不及從(cong)前,并(bing)多次受到(dao)皇帝責(ze)備。
乾隆五十二年(nian)(1787年(nian))初,劉墉因為漏(lou)泄與皇帝關于嵇璜、曹文埴的談(tan)話內容而受(shou)到申飭,被罷免了協辦大(da)學士。八(ba)月(yue),乾隆委托劉墉主持祭拜(bai)文廟,卻因沒有按規定行一揖之禮受(shou)到太常寺卿德保的參劾。
乾(qian)隆(long)五十三年(1788年)夏,劉(liu)墉(yong)兼理國子監期間(jian)發生鄉試考生饋送堂官(guan)的(de)賄賂案,被(bei)御史祝德麟彈劾,劉(liu)墉(yong)受到處分。
乾(qian)隆(long)五十四(si)年(1789年)四(si)月(yue),上書房的皇(huang)子、師傅們久(jiu)不到書房,劉墉做為總師傅而不予糾正,被降職(zhi)為吏部侍郎。
乾隆五十八年(nian)(1793年(nian)),劉墉擔任當年(nian)會試主(zhu)考(kao)官,卻安排失當閱(yue)卷草率,導致違制與不合格的(de)卷子很多。
乾隆五十(shi)九年(nian)(1794年(nian)),遷(qian)內閣(ge)學士,任(ren)吏(li)部尚書。
嘉(jia)慶二年(1797年)三(san)月,劉墉被授(shou)予體仁閣大學士,但被太上皇(乾隆)指責向來不肯真心實意做事(shi),干活懶散,并稱是因(yin)為沒(mei)有其他人選,所以提(ti)拔劉墉。五月,劉墉奉旨偕同尚書慶桂到山(shan)東辦(ban)案,察(cha)看黃(huang)河決口(kou)的情況(kuang),劉墉上書請求在決口(kou)處筑壩,下游疏導分流,朝廷采納了意見(jian)。
嘉(jia)慶(qing)四年(1799年)正月,劉墉被加封為太(tai)子少保,參(can)與審理文華殿大(da)學(xue)士和珅(shen)不法之案。年底,劉墉上疏陳述漕政(zheng),對漕運(yun)中的漏(lou)洞(dong)體察至(zhi)深,憂國憂民(min)之情溢(yi)于言(yan)表,嘉(jia)慶(qing)皇帝看后(hou),深以為然。
嘉慶六(liu)年(1801年),劉(liu)墉充任會典館正總裁(cai)。
嘉慶(qing)七年(nian)(1802年(nian)),皇帝駕幸熱河,命劉(liu)墉留京主持(chi)朝政。此時劉(liu)墉已八十有余,卻輕健如故,雙眸炯然,寒光(guang)懾(she)人。
嘉慶(qing)九(jiu)年十(shi)二(er)月二(er)十(shi)四日(ri)(1805年1月24日(ri),《清(qing)史稿》則稱(cheng)劉(liu)墉(yong)卒于(yu)庚辰日(ri)即25日(ri)),劉(liu)墉(yong)于(yu)北京驢(lv)市胡(hu)同家中逝世(shi),享(xiang)年八十(shi)五(wu)歲。去世(shi)前兩天,他(ta)還曾(ceng)到(dao)南書房(fang)值班,夜間招(zhao)賓客飲宴。而據《嘯亭雜(za)錄》記載(zai),劉(liu)墉(yong)死(si)時“鼻注下垂一寸有余”,暗合(he)佛語中善于(yu)解脫之(zhi)意,可說是(shi)壽終正寢(qin)、功德圓滿(man)。死(si)后贈太子(zi)太保,謚號文清(qing),入祀賢(xian)良(liang)祠(ci),諭祭葬(zang)。
《石庵詩集》(書法作品)
劉(liu)(liu)(liu)墉出身(shen)名門相府(fu),祖上(shang)數輩都(dou)是(shi)(shi)進士出身(shen)。父(fu)親(qin)劉(liu)(liu)(liu)統勛更(geng)是(shi)(shi)官(guan)拜內閣大學士,位極人臣(chen),深得乾(qian)隆皇(huang)帝(di)倚重(zhong)(zhong),因此劉(liu)(liu)(liu)墉走上(shang)仕途具備深厚的家(jia)族淵源。劉(liu)(liu)(liu)墉一生(sheng)為官(guan)五十余載,宦海沉(chen)浮(fu),幾(ji)經(jing)起落(luo),官(guan)至體(ti)仁閣大學士,總體(ti)而言清(qing)正廉潔,享(xiang)有清(qing)名,繼承了(le)父(fu)親(qin)劉(liu)(liu)(liu)統勛的衣缽,成為乾(qian)隆、嘉慶朝的重(zhong)(zhong)要大臣(chen)。
劉墉不(bu)僅是(shi)政治家(jia)(jia),更是(shi)著名(ming)的書(shu)法家(jia)(jia),是(shi)帖學(xue)之(zhi)(zhi)(zhi)集(ji)(ji)大(da)成(cheng)者,被譽為(wei)清代(dai)四(si)大(da)書(shu)法家(jia)(jia)之(zhi)(zhi)(zhi)一(yi)(其(qi)余三(san)人為(wei)成(cheng)親王(wang)、翁方綱、鐵保)。清朝徐珂稱贊劉墉:“文清書(shu)法,論者譬之(zhi)(zhi)(zhi)以黃鐘大(da)呂之(zhi)(zhi)(zhi)音,清廟(miao)明堂之(zhi)(zhi)(zhi)器(qi),推(tui)為(wei)一(yi)代(dai)書(shu)家(jia)(jia)之(zhi)(zhi)(zhi)冠。蓋以其(qi)融會歷代(dai)諸大(da)家(jia)(jia)書(shu)法而(er)自(zi)成(cheng)一(yi)家(jia)(jia)。所(suo)謂金聲(sheng)玉(yu)振,集(ji)(ji)群圣之(zhi)(zhi)(zhi)大(da)成(cheng)也(ye)。其(qi)自(zi)入詞館以迄登臺閣,體格(ge)屢(lv)變,神妙(miao)莫測。”
劉墉是(shi)一位善學前賢而(er)又(you)富有創造(zao)性的書法家,師古而(er)不(bu)拘泥(ni)。他(ta)對(dui)黃庭堅(jian)書法深有研究,劉墉行書《評(ping)黃山谷經伏(fu)波神(shen)祠詩軸》云(yun):黃文節(jie)公(gong)書劉賓(bin)客(ke)(禹錫)《伏(fu)波神(shen)祠》詩,雄偉絕倫(lun),真得折(zhe)釵(chai)屋漏之(zhi)妙。公(gong)嘗(chang)自言黃龍山中(zhong),忽悟草書三昧,又(you)云(yun)自喜(xi)中(zhong)年(nian)字(zi)書稍進,此書後云(yun)持到(dao)淮南示,故舊(jiu)何如。此真跡現在亦不(bu)免坡公(gong)所(suo)識(shi)。
劉(liu)墉書(shu)法(fa)的特點是用(yong)墨(mo)厚(hou)重,體(ti)豐骨勁,渾厚(hou)敦(dun)實,別具面(mian)目。劉(liu)墉之書(shu)尤善小(xiao)楷(kai),后人稱贊其小(xiao)楷(kai)不僅有(you)鐘(zhong)繇、王羲之、顏真(zhen)卿(qing)和蘇軾(shi)的法(fa)度,還(huan)深(shen)得魏晉(jin)小(xiao)楷(kai)風致(zhi)。劉(liu)墉還(huan)兼工文(wen)翰,博(bo)通百(bai)家(jia)經史,精(jing)研古文(wen)考辨(bian),工書(shu)善文(wen),名盛(sheng)一時。
劉墉(yong)嗜好(hao)藏書(shu),家中藏書(shu)既廣且博,除經史子集四部之(zhi)外,對于(yu)佛、道、類書(shu)、碑帖、字畫、戲曲(qu)、小說、彈(dan)詞、曲(qu)譜、平話之(zhi)類無不收藏,此外收藏奇(qi)石、硯(yan)臺、毛筆、古琴(qin)等也均稱名(ming)一時。
1996年電視劇《宰相劉羅鍋》中,李保田(tian)飾演劉墉。
1998年電(dian)視劇《劉(liu)羅鍋斷(duan)案傳奇》中,任宏恩飾(shi)演劉(liu)墉。
2002年(nian)電視(shi)劇《七品欽差劉(liu)羅鍋》中,陳小春飾演劉(liu)墉。
2002年電(dian)視劇(ju)《乾隆王(wang)朝》中,李心敏飾劉墉
2005年電(dian)視劇《人(ren)小(xiao)鬼大劉(liu)羅鍋》中,謝昀杉飾(shi)演劉(liu)墉(yong)。
2021年電視劇《劉墉(yong)(yong)追(zhui)案》,何冰飾(shi)演劉墉(yong)(yong)。
《清史(shi)稿》:“墉(yong)工書(shu),有名于(yu)時。”
《湖南通志》:“(劉墉)政簡刑清(qing),吏民畏服。嘗(chang)勸捐州縣(xian)社(she)倉谷凡十(shi)二萬石,民以為便”。
《諸城縣(xian)志(zhi)》:“(劉(liu)墉(yong))砥礪風節,正身(shen)率(lv)屬,自為(wei)學政(zheng)知府(fu)時(shi),即謝絕饋(kui)賄(hui),一介(jie)不取,遇事敢為(wei),無所(suo)顧忌,所(suo)至官吏(li)望風畏之(zhi)。”
張(zhang)維屏:“劉文清書,初從趙松雪(xue)入(ru),中(zhong)年后(hou)乃自成(cheng)一(yi)家,貌豐骨勁(jing),味厚(hou)深藏,不(bu)受古人寵攏(long),超然獨(du)出。”
袁枚:“初聞(劉墉)領丹陽,官(guan)吏齊短脰(dou)。光風吹一年(nian),歡風極老(lao)幼。先聲將人奪(duo),苦(ku)志將人救。抗上聳強肩,覆下紆緩袖。”
蕭一山:“以(yi)劉(liu)石庵墉、王惺園(yuan)杰(jie)之(zhi)純謹,洪亮(liang)吉(ji)則譏為(wei)當(dang)場鮑老指劉(liu),剛(gang)愎(bi)自用指王,余可知矣(yi)。嘉慶初年,劉(liu)以(yi)名(ming)相之(zhi)子,繼正揆(kui)席,王以(yi)先朝殊眷,恩寵有加,足與二人鼎立者,朱珪而已(yi)。”
劉墉與(yu)紀昀(yun)、和珅并稱為(wei)乾隆朝三大(da)中(zhong)(zhong)堂,相傳(chuan)其(qi)人(ren)聰明絕(jue)頂、為(wei)官剛正,在民(min)間有(you)(you)著“劉羅(luo)鍋(guo)”的(de)稱呼。然而(er)歷史(shi)上的(de)劉墉是(shi)否(fou)真是(shi)個(ge)羅(luo)鍋(guo),又(you)是(shi)否(fou)曾(ceng)中(zhong)(zhong)狀元,并無確(que)鑿史(shi)據可考。據一些雜(za)文筆記記載,劉墉于清(qing)乾隆十六年(nian)(nian)(1751年(nian)(nian))中(zhong)(zhong)進士,相傳(chuan)當年(nian)(nian)殿試前十名卷冊被遞到乾隆皇帝(di)面前,劉墉卷本來列為(wei)第(di)一,但(dan)乾隆想提拔一位(wei)平民(min)才(cai)俊,劉墉由于出身相門(men)而(er)被降格,與(yu)狀元失(shi)之交(jiao)臂。此(ci)后民(min)間有(you)(you)傳(chuan)言劉墉個(ge)子(zi)很高(gao),常年(nian)(nian)躬身讀書寫字,背(bei)看上去有(you)(you)點(dian)駝,因此(ci)產生了“劉羅(luo)鍋(guo)”的(de)說法。也有(you)(you)史(shi)料指出,嘉慶皇帝(di)曾(ceng)稱劉墉為(wei)“劉駝子(zi)”而(er)成為(wei)“劉羅(luo)鍋(guo)”說法的(de)出處。不過劉墉當時已是(shi)八十多歲的(de)老人(ren),有(you)(you)些駝背(bei)彎腰本在情理之中(zhong)(zhong),并不能成為(wei)劉墉是(shi)“羅(luo)鍋(guo)”的(de)證據。
一(yi)次,劉墉(yong)受到(dao)乾(qian)隆皇帝(di)的(de)(de)召見,一(yi)只虱(shi)子(zi)順著劉墉(yong)的(de)(de)衣領爬上去,一(yi)直爬到(dao)他(ta)的(de)(de)胡須邊上,乾(qian)隆帝(di)忍住笑(xiao),什么(me)也沒說,而劉墉(yong)還(huan)不知道(dao)這件事(shi)。劉墉(yong)回到(dao)府邸(di),虱(shi)子(zi)被他(ta)的(de)(de)仆人看見,仆人請示是(shi)否要把(ba)虱(shi)子(zi)去掉,劉墉(yong)聽了(le)仆人的(de)(de)話,直搖(yao)頭:“勿殺此虱(shi),此虱(shi)屢緣相(xiang)須,曾經御覽,福分大佳,爾勿如也。”
劉(liu)(liu)墉的(de)故居(ju)在(zai)驢(lv)市胡(hu)同(tong)(今禮(li)士胡(hu)同(tong))西頭129號(hao),現已(yi)部分成(cheng)為私人住(zhu)房(fang)。其街南(nan)墻上曾有一橫石(shi),上刻“劉(liu)(liu)石(shi)庵先生故居(ju)”,石(shi)庵是劉(liu)(liu)墉的(de)號(hao),但(dan)這塊橫石(shi)現已(yi)不存在(zai)。據清朝(chao)末(mo)年震(zhen)鈞所著(zhu)(zhu)《天咫偶(ou)聞(wen)》記(ji)(ji)述:“劉(liu)(liu)文清公故地在(zai)驢(lv)市胡(hu)同(tong)西頭,南(nan)北(bei)(bei)皆是。”即劉(liu)(liu)家府邸位于禮(li)士胡(hu)同(tong)西邊最(zui)頭處,占地面積比較大,南(nan)北(bei)(bei)院落均是。而根據清朝(chao)禮(li)親(qin)王昭(zhao)梿所著(zhu)(zhu)《嘯亭雜錄》記(ji)(ji)述,清朝(chao)原規定內城(cheng)為八旗轄區,漢官住(zhu)在(zai)外城(cheng),但(dan)皇(huang)帝會特批一些(xie)受寵信(xin)的(de)官員在(zai)內城(cheng)居(ju)住(zhu),并賞賜宅院,稱為“賜第(di)”。劉(liu)(liu)統(tong)勛、劉(liu)(liu)墉父(fu)子的(de)住(zhu)宅就是典型“賜第(di)”。
《清史(shi)稿·劉墉傳》
曾祖:劉必顯,順治年間,官至戶(hu)部廣西司(si)員外(wai)郎。
祖父(fu):劉(liu)棨,康熙年間,官至四(si)川布政使。
父親:劉統勛,乾隆年間,官(guan)至(zhi)東(dong)閣大(da)學士(shi)。
侄子:劉镮之,嘉慶(qing)年間,官(guan)至吏(li)部尚書(shu)。