廬山黃龍寺(si),坐落于江西(xi)省九(jiu)江市(shi)廬山玉屏峰麓。所在踞廬山之中,前對天王峰,后枕(zhen)玉屏峰,西(xi)為賜(si)經(jing)亭,下(xia)臨大溪。寺(si)宇為“萬山環抱,松杉碧繞”,修篁蔽日(ri),景色奇幽,“居然勝地”。
相(xiang)傳(chuan)早在晉代,釋(shi)(shi)曇詵在此(ci)(ci)修持,并栽下2株(zhu)婆娑寶樹、1株(zhu)銀杏。廬山(shan)黃龍寺(si)系明代僧人釋(shi)(shi)徹(che)空(kong)于(yu)萬歷年間(1573—1620)肇建(jian)的。相(xiang)傳(chuan),當年釋(shi)(shi)徹(che)空(kong)云(yun)游(you)至(zhi)玉屏峰下,目(mu)睹(du)這里“山(shan)勢(shi)環擁”,叢林(lin)茂密,清潭(tan)飛(fei)瀑,風景幽邃(sui),即(ji)(ji)“心(xin)愛之”,并有住下弘法之愿。但當時看到山(shan)麓(lu)之中,千鹿(lu)(lu)成群,游(you)嬉其中,不可接近,有礙建(jian)寺(si)。當即(ji)(ji)默念祈(qi)禱“此(ci)(ci)間于(yu)我有緣,群鹿(lu)(lu)為(wei)徙”。次日,釋(shi)(shi)徹(che)空(kong)再往探(tan)看,果如所(suo)愿,“不見鹿(lu)(lu)蹤”。于(yu)是(shi),釋(shi)(shi)徹(che)空(kong)就地殊(shu)茅立寺(si)。初以此(ci)(ci)處曾是(shi)群鹿(lu)(lu)出沒之處,山(shan)野空(kong)曠,名之“鹿(lu)(lu)野”。
人文歷史
立寺(si)(si)(si)(si)(si)之(zhi)(zhi)初,寺(si)(si)(si)(si)(si)亦名(ming)曰(yue)“鹿野(ye)禪林”,時(shi)任江西(xi)(xi)提學副使王宗沐曾題寺(si)(si)(si)(si)(si)額。其后(hou)釋(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)徹(che)(che)空(kong)(kong)法承(cheng)臨濟宗黃(huang)(huang)(huang)(huang)(huang)龍(long)(long)(long)派,且寺(si)(si)(si)(si)(si)靠黃(huang)(huang)(huang)(huang)(huang)龍(long)(long)(long)潭而(er)建(jian)(jian),故又名(ming)之(zhi)(zhi)曰(yue)“黃(huang)(huang)(huang)(huang)(huang)龍(long)(long)(long)寺(si)(si)(si)(si)(si)”。徹(che)(che)空(kong)(kong)主(zhu)寺(si)(si)(si)(si)(si)黃(huang)(huang)(huang)(huang)(huang)龍(long)(long)(long)寺(si)(si)(si)(si)(si)寺(si)(si)(si)(si)(si)務的(de)數十年中(zhong),逐步(bu)完成殿宇堂閣的(de)建(jian)(jian)筑(zhu)(zhu)。竣工之(zhi)(zhi)時(shi),黃(huang)(huang)(huang)(huang)(huang)龍(long)(long)(long)寺(si)(si)(si)(si)(si)為(wei)(wei)仿宮殿式建(jian)(jian)筑(zhu)(zhu)群,“規(gui)制(zhi)從木(mu)閣度殿”,掩映于(yu)幽邃(sui)空(kong)(kong)谷、茂林修(xiu)竹(zhu)之(zhi)(zhi)中(zhong),顯得(de)(de)格外莊(zhuang)(zhuang)嚴肅穆,神秘(mi)縹緲。當(dang)(dang)時(shi),釋(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)徹(che)(che)空(kong)(kong)十分看重寺(si)(si)(si)(si)(si)宇周圍林木(mu)的(de)保護,告(gao)誡僧(seng)眾對(dui)寺(si)(si)(si)(si)(si)宇周圍、山(shan)谷之(zhi)(zhi)中(zhong)的(de)一(yi)(yi)(yi)竹(zhu)一(yi)(yi)(yi)木(mu),“山(shan)木(mu)不得(de)(de)折一(yi)(yi)(yi)枝。折之(zhi)(zhi),必訟至枝長而(er)后(hou)已(yi)”。而(er)后(hou),奉此(ci)(ci)(ci)(ci)寺(si)(si)(si)(si)(si)觀(guan),代以(yi)(yi)(yi)相傳(chuan),寺(si)(si)(si)(si)(si)僧(seng)祖樹木(mu)為(wei)(wei)生(sheng)命。以(yi)(yi)(yi)致當(dang)(dang)時(shi)有人(ren)(ren)發(fa)出感慨“以(yi)(yi)(yi)故叢林茂密(mi)。予(yu)過其嶺,徘徊不忍去”。黃(huang)(huang)(huang)(huang)(huang)龍(long)(long)(long)寺(si)(si)(si)(si)(si)因(yin)此(ci)(ci)(ci)(ci)也(ye)(ye)聲名(ming)遠播(bo),久傳(chuan)不衰(shuai)。在當(dang)(dang)時(shi)寺(si)(si)(si)(si)(si)宇建(jian)(jian)筑(zhu)(zhu)大(da)體告(gao)竣后(hou)不久,釋(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)徹(che)(che)空(kong)(kong)通(tong)過好友釋(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)達(da)觀(guan)的(de)引(yin)薦,得(de)(de)到當(dang)(dang)朝慈(ci)圣(sheng)皇太(tai)后(hou)所(suo)賜(si)舊(jiu)刻(ke)《大(da)藏(zang)(zang)經(jing)(jing)》637函(han)(han)和續刻(ke)《大(da)藏(zang)(zang)經(jing)(jing)》41函(han)(han)。每函(han)(han)包(bao)以(yi)(yi)(yi)錦袱,四角皆緣(yuan)黃(huang)(huang)(huang)(huang)(huang)綾,極為(wei)(wei)珍貴。而(er)后(hou)不久,慈(ci)圣(sheng)皇太(tai)后(hou)又將(jiang)滲金精鑄佛像(xiang)(xiang)、西(xi)(xi)洋水墨羅漢(han)18軸、大(da)型金銅(tong)鑄香爐、花瓶(ping)、萬歲(sui)牌、毗(pi)盧佛像(xiang)(xiang)、圓球(qiu)大(da)鏡(jing)等(deng)(deng)寶物頒(ban)(ban)賜(si)黃(huang)(huang)(huang)(huang)(huang)龍(long)(long)(long)寺(si)(si)(si)(si)(si)。在此(ci)(ci)(ci)(ci)先(xian)(xian)后(hou),明神宗朱(zhu)翊鈞(jun)對(dui)黃(huang)(huang)(huang)(huang)(huang)龍(long)(long)(long)寺(si)(si)(si)(si)(si)也(ye)(ye)是(shi)恩(en)寵(chong)有加(jia),親自(zi)詔(zhao)召釋(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)徹(che)(che)空(kong)(kong)人(ren)(ren)內宮應答,賞(shang)賜(si)紫衣袈(jia)裟等(deng)(deng)。萬歷十四年(1586),神宗下詔(zhao)頒(ban)(ban)“護藏(zang)(zang)敕”和御撰《新刊(kan)續入(ru)藏(zang)(zang)經(jing)(jing)序》賜(si)黃(huang)(huang)(huang)(huang)(huang)龍(long)(long)(long)寺(si)(si)(si)(si)(si),以(yi)(yi)(yi)旌表其母功德,告(gao)誡寺(si)(si)(si)(si)(si)僧(seng)”務頒(ban)(ban)莊(zhuang)(zhuang)嚴持誦,尊奉珍藏(zang)(zang)。不許諸色人(ren)(ren)故行(xing)褻(xie)玩,致有遺失損壞。…以(yi)(yi)(yi)垂永久。”得(de)(de)此(ci)(ci)(ci)(ci)賞(shang)賜(si)后(hou),釋(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)徹(che)(che)空(kong)(kong)于(yu)次年在寺(si)(si)(si)(si)(si)后(hou)半里許興(xing)(xing)建(jian)(jian)賜(si)經(jing)(jing)亭一(yi)(yi)(yi)座,以(yi)(yi)(yi)紀念朝廷賜(si)經(jing)(jing)來寺(si)(si)(si)(si)(si)之(zhi)(zhi)盛(sheng)舉(ju)。釋(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)徹(che)(che)空(kong)(kong)又特地建(jian)(jian)造藏(zang)(zang)經(jing)(jing)閣一(yi)(yi)(yi)棟,以(yi)(yi)(yi)供(gong)奉藏(zang)(zang)經(jing)(jing)。釋(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)徹(che)(che)空(kong)(kong)在藏(zang)(zang)經(jing)(jing)閣左龕(kan)供(gong)奉慈(ci)圣(sheng)皇太(tai)后(hou)影(ying)(ying)像(xiang)(xiang)一(yi)(yi)(yi)幀,“朝暮頂禮,未嘗非奉佛之(zhi)(zhi)報”。此(ci)(ci)(ci)(ci)影(ying)(ying)像(xiang)(xiang)為(wei)(wei)木(mu)刻(ke),“大(da)如卓木(mu)契,色黯(an)黝黝,深刻(ke)微白”,右方刻(ke)有一(yi)(yi)(yi)巨印文。正(zheng)是(shi)這樣,在慈(ci)圣(sheng)皇太(tai)后(hou)和神宗等(deng)(deng)人(ren)(ren)對(dui)廬山(shan)黃(huang)(huang)(huang)(huang)(huang)龍(long)(long)(long)寺(si)(si)(si)(si)(si)恩(en)寵(chong)有加(jia)的(de)影(ying)(ying)響與(yu)(yu)帶動下,地方官員對(dui)廬山(shan)佛教特別是(shi)對(dui)黃(huang)(huang)(huang)(huang)(huang)龍(long)(long)(long)寺(si)(si)(si)(si)(si)的(de)重視與(yu)(yu)關懷也(ye)(ye)非同(tong)一(yi)(yi)(yi)般。萬歷四十六年(1618),邑(yi)令王成位(wei)主(zhu)持重修(xiu)凈妙(miao)院,九江知府石(shi)某倡議捐(juan)俸(feng)重修(xiu)黃(huang)(huang)(huang)(huang)(huang)龍(long)(long)(long)寺(si)(si)(si)(si)(si),中(zhong)丞吳(wu)用先(xian)(xian)為(wei)(wei)慶賀釋(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)湛(zhan)如主(zhu)持黃(huang)(huang)(huang)(huang)(huang)龍(long)(long)(long)寺(si)(si)(si)(si)(si)毗(pi)盧閣落成而(er)捐(juan)俸(feng)鑄造滲金毗(pi)盧佛像(xiang)(xiang)、繞殿應真大(da)土銅(tong)像(xiang)(xiang)獻給黃(huang)(huang)(huang)(huang)(huang)龍(long)(long)(long)寺(si)(si)(si)(si)(si)。也(ye)(ye)正(zheng)是(shi)這樣,黃(huang)(huang)(huang)(huang)(huang)龍(long)(long)(long)寺(si)(si)(si)(si)(si)當(dang)(dang)年香火很為(wei)(wei)興(xing)(xing)盛(sheng),而(er)且在俗(su)僧(seng)兩界影(ying)(ying)響較為(wei)(wei)深遠。釋(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)徹(che)(che)空(kong)(kong)曾與(yu)(yu)駐錫五乳峰下法云寺(si)(si)(si)(si)(si)的(de)釋(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)憨山(shan)、開先(xian)(xian)寺(si)(si)(si)(si)(si)住持釋(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)若昧(mei)、居士畢成圭、都諫鄒元(yuan)標(biao)等(deng)(deng)仿晉代釋(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)慧遠結蓮社之(zhi)(zhi)法,在黃(huang)(huang)(huang)(huang)(huang)龍(long)(long)(long)寺(si)(si)(si)(si)(si)同(tong)結石(shi)林社,以(yi)(yi)(yi)弘(hong)揚(yang)佛法。
進入清(qing)代,廬山(shan)黃(huang)(huang)龍(long)寺(si)(si)(si)(si)(si)日漸蕭條。清(qing)順治十(shi)六年(nian)(nian)(1659),遭雷擊,黃(huang)(huang)龍(long)寺(si)(si)(si)(si)(si)殿堂門廡瓦(wa)盡解,惟藏(zang)經(jing)(jing)閣如(ru)故。寺(si)(si)(si)(si)(si)外古樹,多化為木屑(xie)而無焦爛痕,惟有三寶樹巍然不動。清(qing)初朱徽(hui)來(lai)寺(si)(si)(si)(si)(si)游(you),尚(shang)有“寶藏(zang)經(jing)(jing)樓覆大(da)(da)干,支提(ti)峰北玉屏前”之(zhi)概(gai)。清(qing)康熙五十(shi)六年(nian)(nian)(1717),寺(si)(si)(si)(si)(si)僧釋經(jing)(jing)學等圖利擅賣(mai),里悍乘機強伐,致使寺(si)(si)(si)(si)(si)周千年(nian)(nian)古樹殘(can)遭砍伐。事為官府(fu)發現,釋經(jing)(jing)學等逃匿。乾隆年(nian)(nian)間(1736—1795)后(hou)(hou)(hou),廬山(shan)黃(huang)(huang)龍(long)寺(si)(si)(si)(si)(si)略為修復。嘉(jia)慶年(nian)(nian)間(1796-1820)靖安籍信士(shi)舒(shu)天香游(you)此(ci),也曾“登藏(zang)經(jing)(jing)樓觀所(suo)藏(zang)梵笈七百二(er)十(shi)牘,寫(xie)(xie)經(jing)(jing)紙亦(yi)不惡(e)”。但(dan)到(dao)后(hou)(hou)(hou)來(lai),已是“丹(dan)嶂開初地,黃(huang)(huang)龍(long)記舊(jiu)聞。高松微漏(lou)曰,杰閣半支云。禪榻溪(xi)聲(sheng)滿,山(shan)齋菜早分。還憑(ping)法(fa)輪力,浩劫賁螭文(wen)。”但(dan)到(dao)咸豐年(nian)(nian)間(1851-1861),黃(huang)(huang)龍(long)寺(si)(si)(si)(si)(si)又被戰火(huo)所(suo)創。1926年(nian)(nian),康有為第三次上廬山(shan),曾到(dao)黃(huang)(huang)龍(long)寺(si)(si)(si)(si)(si)游(you)訪,并題寫(xie)(xie)“黃(huang)(huang)龍(long)寺(si)(si)(si)(si)(si)”寺(si)(si)(si)(si)(si)額和(he)“禪堂”之(zhi)匾,至今(jin)保(bao)存完好。抗日戰爭期間,釋青松為住持,率(lv)眾倡導念佛法(fa)門。當(dang)時國(guo)民(min)政(zheng)府(fu)主席林森等政(zheng)要多次來(lai)寺(si)(si)(si)(si)(si)游(you)觀。后(hou)(hou)(hou)來(lai)廬山(shan)黃(huang)(huang)龍(long)寺(si)(si)(si)(si)(si)所(suo)受(shou)損(sun)失較東(dong)林寺(si)(si)(si)(si)(si)等輕得多,但(dan)大(da)(da)寮和(he)東(dong)側僧寮的(de)鐵屋面被折走。當(dang)時,居士(shi)許止凈率(lv)全(quan)家(jia)避居于此(ci),每日書寫(xie)(xie)《金剛經(jing)(jing)》,最后(hou)(hou)(hou)在(zai)寺(si)(si)(si)(si)(si)中往生。
新中國成立后,50年代初期(qi)在(zai)黃龍(long)(long)寺(si)(si)(si)僅存(cun)的(de)一(yi)間(jian)偏殿(dian)基(ji)礎上進行(xing)維修整飾,而且作為廬(lu)山(shan)(shan)上惟一(yi)的(de)佛(fo)教(jiao)活動場(chang)所(suo)(suo),成為廬(lu)山(shan)(shan)佛(fo)教(jiao)協會的(de)會址(zhi)所(suo)(suo)在(zai)。1957年,經(jing)(jing)省(sheng)人(ren)民政府批準(zhun),黃龍(long)(long)寺(si)(si)(si)列為江西省(sheng)文物保護單位。1966年“文化大(da)(da)革命”開始后,黃龍(long)(long)寺(si)(si)(si)再(zai)次(ci)嚴重毀損,佛(fo)像被(bei)砸,僧人(ren)遭驅,寺(si)(si)(si)宇殿(dian)堂(tang)(tang)大(da)(da)多被(bei)發,僅存(cun)破(po)屋一(yi)棟,收(shou)歸園林部門管理。“文化大(da)(da)革命”結束(shu)后,到(dao)1986年10月中旬,成立修復黃龍(long)(long)寺(si)(si)(si)工(gong)(gong)程籌建(jian)處,委托南京(jing)工(gong)(gong)學院(yuan)建(jian)筑(zhu)系進行(xing)設計,江西都昌(chang)縣鳴山(shan)(shan)仿古建(jian)筑(zhu)隊(dui)承建(jian)。次(ci)月,修復工(gong)(gong)程開工(gong)(gong)。1987年2月,經(jing)(jing)省(sheng)人(ren)民政府批準(zhun),黃龍(long)(long)寺(si)(si)(si)列為省(sheng)級重點寺(si)(si)(si)廟。到(dao)1992年,已修復觀音(yin)堂(tang)(tang)、法(fa)堂(tang)(tang)和大(da)(da)寮,大(da)(da)雄寶(bao)殿(dian)基(ji)礎工(gong)(gong)程和框(kuang)架柱梁亦已完成。1993年夏,江西佛(fo)學院(yuan)夏令營在(zai)黃龍(long)(long)寺(si)(si)(si)舉(ju)行(xing),中國佛(fo)教(jiao)文化研究所(suo)(suo)所(suo)(suo)長、研究員(yuan)吳立民中國佛(fo)學院(yuan)教(jiao)授(shou)韓廷杰等應請來寺(si)(si)(si)開設講(jiang)座,演講(jiang)佛(fo)法(fa)。