位于石圍塘街五(wu)眼橋(qiao)涌東面,現存的(de)五(wu)眼橋(qiao)建于萬歷四(si)十年(1612年)的(de)通福橋(qiao),曾經是(shi)省城廣(guang)州(zhou)往(wang)來佛(fo)(fo)山的(de)要道,號稱(cheng)(cheng)“省佛(fo)(fo)通衢”。通福橋(qiao)有五(wu)個橋(qiao)洞,因此(ci)被廣(guang)州(zhou)人俗稱(cheng)(cheng)為(wei)五(wu)眼橋(qiao)。
五(wu)(wu)眼橋為紅砂(sha)巖石砌筑的(de)五(wu)(wu)孔拱(gong)券橋,長(chang)42.8米、寬2.8米,中間(jian)拱(gong)券較(jiao)大,其余較(jiao)小,橋兩側無設欄板,清嘉慶年間(jian)重修,現(xian)保存完整(zheng)。五(wu)(wu)眼橋以(yi)紅米石建造(zao),結構堅固(gu),造(zao)型優美,橋石級坡(po)度(du)小,便(bian)于(yu)轎(jiao)馬上落(luo)。
1. 公交(jiao)車線路:19、52、55、57、75、81、193、202、206、207、277、281
目的地站點(dian):石(shi)圍塘站
票價:2元/人
班(ban)(ban)次(ci):5分鐘(zhong)/班(ban)(ban)
首/末(mo)班車(che)時間:6:30/21:30
下(xia)車后如何到景區:沿(yan)橋梓大(da)街(jie)直行約(yue)600米往(wang)西(xi)南方向步行至(zhi)秀水河邊
2. 出租車
起(qi)步價格:10元
起租(zu)里程(cheng):2.5公里
續租價:2.6元(yuan)/公里
在明清時(shi)期(qi),省城(cheng)廣州(zhou)與南(nan)(nan)海(hai)以秀水河(he)為界,因此橫跨秀水河(he)上的五眼(yan)橋又(you)被稱之為“省佛(fo)通(tong)衢(qu)”,佛(fo)山南(nan)(nan)海(hai)人要進省城(cheng),必經(jing)五眼(yan)橋。附近的圩鎮當(dang)(dang)時(shi)相當(dang)(dang)繁榮(rong)。五眼(yan)橋的最興(xing)盛時(shi)期(qi),是辛(xin)亥革(ge)命后(hou),單茶(cha)樓(lou)就有(you)(you)五橋居、一品樓(lou)、巧昌(chang)、快活樓(lou)等(deng)數家(jia)。除傳統的織藤(teng),還有(you)(you)不少的茶(cha)鋪(pu)、花(hua)轎、紡紗(sha)、縫紉、甚至壽板、當(dang)(dang)鋪(pu)、小銀(yin)莊等(deng)俱(ju)全(quan)。手工業(ye)興(xing)盛,當(dang)(dang)時(shi)的手工茶(cha)具(ju)、手工編織、手工木器等(deng)相當(dang)(dang)繁榮(rong)。日(ri)軍占領廣州(zhou)后(hou),五眼(yan)橋畸形發(fa)展,煙賭(du)林立--單鴉片煙館就有(you)(you)十二三家(jia),抗(kang)戰后(hou)才得(de)以改觀。
且講明代(dai)南海鹽步,有(you)位李(li)老(lao)伯(bo),他(ta)私(si)下(xia)納服侍自(zi)己(ji)的婢(bi)女為妾(qie)。婢(bi)女懷孕時,老(lao)伯(bo)病重(zhong),他(ta)擔心自(zi)己(ji)萬(wan)一(yi)亡(wang)故,腹(fu)中的孩兒不(bu)(bu)(bu)為李(li)家承認(ren),臨(lin)終留下(xia)遺囑(zhu):“七十一(yi)老(lao)翁(weng),臨(lin)老(lao)入(ru)花(hua)叢。生兒李(li)待問,生女李(li)少容。”不(bu)(bu)(bu)久老(lao)伯(bo)去世,婢(bi)女產下(xia)男孩,按遺囑(zhu)取名叫李(li)待問。由于有(you)老(lao)伯(bo)的親筆遺囑(zhu),李(li)家的人(ren)不(bu)(bu)(bu)敢趕她(ta)母子走,但總是冷(leng)(leng)言冷(leng)(leng)語。婢(bi)女不(bu)(bu)(bu)愿(yuan)寄人(ren)籬下(xia),搬(ban)到(dao)鄰村,搭座(zuo)茅寮,替人(ren)做針線度(du)日(ri)。
李(li)待問到七八歲時,因家貧無錢讀書,但他(ta)勤奮(fen)好學,日間(jian)趴在私塾窗外聽課,晚(wan)上偷看武師(shi)教武,靠“偷師(shi)”居(ju)然練(lian)得文武全才。后(hou)來他(ta)投身軍旅,屢立大功,很得大官的賞識(shi),職(zhi)位青云直上,若干年后(hou),時來運轉,居(ju)然當上萬歷(li)年間(jian)的戶部尚書。
這時,他母(mu)親已年邁多病(bing),李(li)待問是(shi)個孝(xiao)子,不會(hui)忘記母(mu)親含(han)辛茹苦把自己(ji)拉(la)扯大(da),毅然拋卻高官(guan)厚(hou)祿,回廣州開一(yi)間商(shang)行,每(mei)隔十天八(ba)天必返鹽(yan)步(bu)探望(wang)母(mu)親一(yi)次。
從前由省城到鹽步(bu),要(yao)經過(guo)一(yi)(yi)條秀水河,擺渡(du)的是一(yi)(yi)位姓(xing)潘(pan)的老(lao)伯(bo)(bo)。有一(yi)(yi)次,李(li)待問走(zou)得(de)匆忙(mang),留下一(yi)(yi)包(bao)銀在(zai)船中(zhong),但(dan)回(hui)來時潘(pan)伯(bo)(bo)將(jiang)原銀奉回(hui)。李(li)待問感動了:“潘(pan)伯(bo)(bo)這么(me)窮尚能拾金不(bu)昧,我為(wei)什么(me)不(bu)做些善(shan)事,造福(fu)鄉梓(zi)呢”?于是出資建了五(wu)眼(yan)橋(qiao),并送一(yi)(yi)筆錢(qian)給潘(pan)伯(bo)(bo)養(yang)老(lao)。
橋落成之日(ri),李(li)待問站在橋頭,雅(ya)興大發,出了一句上聯:“橋眼五通(tong)連水秀(xiu)(xiu)”。此句看似(si)平凡,妙在能(neng)夠倒讀成“秀(xiu)(xiu)水連通(tong)五眼橋”,而“秀(xiu)(xiu)水”是地名(ming),還未有人對上。
隨著社(she)會的(de)(de)變遷,五眼橋(qiao)當年(nian)兩岸(an)的(de)(de)繁榮已經不復存(cun)在。從佛山(shan)往(wang)來廣(guang)州的(de)(de)通道也越(yue)來越(yue)多,五眼橋(qiao)作為當年(nian)往(wang)來廣(guang)州和佛山(shan)之間的(de)(de)主要(yao)干道,也剩下其(qi)觀(guan)賞(shang)性。五眼橋(qiao)已被廣(guang)州市(shi)文(wen)物保護單位列(lie)為文(wen)物保護起來。
兩岸僅剩的(de)歷(li)史(shi)建(jian)筑有:當鋪(pu)一家(jia)(jia)(jia)(已被(bei)列為文物保護單(dan)位)、茶(cha)鋪(pu)一家(jia)(jia)(jia)、酒鋪(pu)一家(jia)(jia)(jia)、云吞鋪(pu)一家(jia)(jia)(jia)、奇(qi)香樓茶(cha)樓一家(jia)(jia)(jia)、梁氏宗祠(ci)一家(jia)(jia)(jia)。